سارکوم بافت نرم

ساركوم‌های بافت نرم گروه نادری از سرطان‌ها هستند كه بافت‌هايی را تحت تأثير قرار می‌دهند كه ساختارها و اندام‌های ديگر بدن را به هم وصل، پشتيبانی و احاطه می‌كنند.

بافت‌هایی که می‌توانند تحت تأثیر سارکوم‌های بافت نرم قرار گیرند عبارتند از چربی، ماهیچه، رگ‌های خونی، بافت‌های عمقی پوست، تاندون‌ها و رباط‌ها. سارکوم‌های استخوانی به طور جداگانه مورد بحث قرار می‌گیرند.

سارکوم بافت نرم تقریباً در هر قسمت از بدن از جمله پاها، بازوها و شکم می‌تواند ایجاد شود.

علائم سارکوم بافت نرم

سارکوم‌های بافت نرم اغلب در مراحل اولیه علائم واضحی ندارند.

آنها می‌توانند با بزرگ‌تر شدن یا گسترش علائمی ایجاد کنند. علائم بستگی به محل ایجاد سرطان دارد.

مثلا:

• تورم زیر پوست ممکن است باعث ایجاد یک توده بدون درد شود که به راحتی قابل حرکت نیست و به مرور زمان بزرگ‌تر می‌شود.

• تورم در شکم ممکن است باعث درد شکم، احساس پری مداوم و یبوست شود.

• تورم در نزدیکی ریه‌ها ممکن است باعث سرفه یا تنگی نفس شود

اگر توده ای دارید - به خصوص توده ای که با گذشت زمان بزرگتر می‌شود - باید به پزشک عمومی مراجعه کنید.

اگرچه احتمال ابتلا به یک عارضه غیر سرطانی مانند کیست (مایع زیر پوست) یا لیپوم (توده چربی) بسیار بیشتر است، اما مهم است که علائم خود را بررسی کنید.

انواع سارکوم بافت نرم

انواع مختلفی از سارکوم بافت نرم وجود دارد که با توجه به محل ایجاد آن در بدن متفاوت است.

برخی از نمونه‌ها عبارتند از:

• لیومیوسارکوم - در بافت عضلانی ایجاد می‌شود

• لیپوسارکوم - در بافت چربی ایجاد می‌شود

• آنژیوسارکوم - در سلول‌های خون یا غدد لنفاوی ایجاد می‌شود

• تومورهای استرومایی دستگاه گوارش (GISTs) - در بافت‌های همبند که از اندام‌های دستگاه گوارش حمایت می‌کنند، ایجاد می‌شوند.

علل سارکوم بافت نرم

در بیشتر موارد هیچ دلیل واضحی برای ایجاد سارکوم بافت نرم وجود ندارد، اما تعدادی از عوامل برای افزایش خطر وجود دارد، از جمله:

• سن - سارکوم بافت نرم ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، از جمله در کودکان، اما در افراد میانسال یا مسن شایع‌تر است و خطر ابتلا به آن با افزایش سن افزایش می‌یابد.

• برخی شرایط و بیماری‌های ژنتیکی، مانند نوروفیبروماتوز نوع ۱ و رتینوبلاستوما، با افزایش خطر ابتلا به سارکوم بافت نرم مرتبط هستند.

• رادیوتراپی (پرتودرمانی) قبلی - برخی از افرادی که قبلاً برای نوع دیگری از سرطان رادیوتراپی داشته‌اند، اغلب سال‌ها بعد دچار سارکوم بافت نرم می‌شوند.

• قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی، از جمله وینیل کلرید، دیوکسین‌ها و علف کش‌های فنوکسی استیک، با افزایش میزان ابتلا به سارکوم بافت نرم همراه بوده است.

سارکوم کاپوزی یک سارکوم بسیار نادر است که توسط ویروس هرپس انسانی ۸ (HHV-8) ایجاد می‌شود و فردی را با سیستم ایمنی ضعیف (مانند افراد مبتلا به اچ آی وی) آلوده می‌کند.

تشخیص سارکوم‌های بافت نرم

اگر پزشک عمومی شما احساس کند که احتمال ابتلا به سارکوم بافت نرم وجود دارد، شما را برای تعدادی آزمایش معرفی می‌کند.

تشخیص سارکوم بافت نرم معمولاً توسط متخصص انجام می‌شود و بر اساس علائم، معاینه فیزیکی و نتایج موارد زیر است:

• اسکن - سونوگرافی معمولاً اولین آزمایشی است که انجام می‌شود و نسبتاً ساده و سریع است. اسکن‌های بیشتر، مانند اسکن ام آر آی، ممکن است بعدا انجام شود

• بیوپسی - که در آن نمونه‌ای از بافت مشکوک به سرطان با استفاده از سوزن یا در حین عمل جراحی برداشته می‌شود تا بتوان آن را در آزمایشگاه تجزیه و تحلیل کرد.

اگر تشخیص سارکوم بافت نرم تأیید شود، این آزمایش‌ها و آزمایش‌های دیگر نیز به تعیین میزان احتمال گسترش سرطان (که به «درجه» معروف است)، و اینکه سرطان تا چه حد گسترش یافته است (که به «مرحله» معروف است) کمک می‌کند.

درمان سارکوم بافت نرم

افراد مبتلا به سارکوم بافت نرم توسط تیمی از پزشکان و پرستاران در مراکز تخصصی مراقبت می‌شوند.

بهترین درمان به مواردی مانند محل ایجاد سرطان، نوع سارکوم، میزان گسترش آن، سن و سلامت عمومی شما بستگی دارد.

درمان‌های اصلی عبارتند از:

• جراحی برای برداشتن هرگونه تومور

• رادیوتراپی - که در آن از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود

• شیمی درمانی و سایر داروها برای کشتن سلول‌های سرطانی

عمل جراحی

اگر سارکوم بافت نرم در مراحل اولیه تشخیص داده شود، جراحی درمان اصلی است.

این جراحی معمولا شامل برداشتن تومور به همراه بخشی از بافت سالم اطراف آن است. این کار به اطمینان از باقی نماندن سلول های سرطانی کمک می کند.

تمام تلاش برای کاهش تأثیر جراحی بر ظاهر و عملکرد اندام آسیب دیده انجام خواهد شد. اما این احتمال وجود دارد که بعد از جراحی در استفاده از اندام آسیب دیده دچار مشکل شوید و گاهی اوقات ممکن است برای ترمیم آن به جراحی بیشتری نیاز باشد.

در تعداد بسیار کمی از موارد، ممکن است چاره‌ای جز قطع عضو قسمتی از بدن که در آن سرطان قرار دارد، مانند بخشی از پا، وجود نداشته باشد.

رادیوتراپی

در برخی از سارکوم‌ها، رادیوتراپی قبل یا بعد از جراحی برای بهبود شانس درمان استفاده می‌شود. این کار با استفاده از دستگاهی انجام می‌شود که پرتوهای تابش را به ناحیه کوچکی از درمان هدایت می‌کند.

رادیوتراپی به تنهایی ممکن است گاهی اوقات در مواقعی که جراحی امکان پذیر نیست برای کاهش علائم ناشی از سارکوم یا کُند کردن پیشرفت آن استفاده شود.

عوارض جانبی رادیوتراپی شامل درد پوست، خستگی و ریزش مو در ناحیه درمان است. اینها طی چند روز یا چند هفته پس از پایان درمان بهتر می‌شوند.

شیمی درمانی

شیمی درمانی به ندرت قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور و آسان‌تر کردن برداشتن آن استفاده می‌شود. این شامل تزریق مستقیم داروی ضد سرطان به داخل ورید (داخل رگ) است.

شیمی درمانی ممکن است به تنهایی یا همراه با رادیوتراپی برای سارکوم‌های بافت نرمی که قابل جراحی نیستند استفاده شود.

عوارض جانبی رایج شیمی درمانی شامل احساس خستگی و ضعف دائمی، احساس تهوع و استفراغ و ریزش مو است. این عوارض می‌توانند ناخوشایند باشند اما به معمولا موقتی هستند.

انواع دیگری از داروهای ضد سرطان نیز برای درمان سارکوم وجود دارد که ممکن است به صورت آمپول یا قرص تجویز شوند.

چشم انداز سارکوم بافت نرم

چشم انداز سارکوم بافت نرم بیشتر به نوع سارکوم، میزان احتمال گسترش آن (درجه) و میزان گسترش آن (مرحله) در زمان تشخیص بستگی دارد.

اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود یا توموری با درجه پایین باشد و بتوان آن را با جراحی برداشت، معمولاً درمان قطعی امکان پذیر است. با این حال، تومورهای بزرگتر و با درجه بالا، خطر بازگشت یا گسترش بیشتری دارند.

پس از درمان اولیه، برای بررسی هر گونه علائمی از بازگشت سرطان، به معاینات منظم نیاز خواهید داشت. همچنین ممکن است برای کمک به مدیریت هر گونه مشکلات فیزیکی ناشی از جراحی به فیزیوتراپی و کاردرمانی نیاز داشته باشید.

اگر سارکوم بافت نرم تنها زمانی تشخیص داده شود که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، معمولاً درمان قطعی امکان‌پذیر نیست، اگرچه درمان می‌تواند به کند کردن روند گسترش سرطان و کنترل علائم شما کمک کند.