درمان - بیماری سلول داسی شکل
بیماری سلول داسی معمولاً به درمان مادام العمر نیاز دارد.
با توجه به سیستم بهداشت و درمان محل زندگی شما٬ به احتمال فراوان توسط تیمی از متخصصان مختلف مراقبتهای بهداشتی که در یک مرکز تخصصی سلول داسی شکل با هم کار میکنند، تحت درمان قرار میگیرید.
این تیم به شما کمک میکند تا در مورد بیماری سلول داسی شکل اطلاعات بیشتری کسب کنید و با همکاری شما یک برنامه مراقبتی شخصی تهیه میکند که تمام نیازها و مشکلات سلامتی شما را در نظر میگیرد.
جلوگیری از حملات درد دورهای
مهمترین کاری که میتوانید برای کاهش احتمال تجربه یک حمله دردناک (بحران سلول داسی شکل) انجام دهید، تلاش برای دوری از محرکهای احتمالی است.
ممکن است به شما توصیه شود:
برای جلوگیری از کم آبی مایعات فراوان بنوشید
لباس گرم بپوشید تا از سرد شدن بدنتان جلوگیری شود
از تغییرات ناگهانی دما، مانند شنا در آب سرد، خودداری کنید
در مورد زندگی با سلول داسی شکل نکات بیشتری دریافت کنید
دارو برای درد سلول داسی شکل
اگر همچنان دچار حملات درد میشوید، ممکن است دارویی به نام هیدروکسی کاربامید (هیدروکسی اوره) توصیه شود. شما معمولا آن را روزی یک بار به صورت کپسول مصرف میکنید.
هیدروکسی کاربامید میتواند تعداد گلبولهای خونی دیگر مانند گلبولهای سفید و پلاکتها (سلولهای لخته کننده) را کاهش دهد، بنابراین برای کنترل سلامت خود معمولا باید آزمایش خون منظم انجام دهید.
خوددرمانی برای درمان بحران سلول داسی شکل
اگر دچار بحران سلول داسی شکل شدهاید، معمولا میتوانید آن را در خانه مدیریت کنید.
موارد زیر میتواند به شما کمک کند:
از مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید (به کودکان زیر ۱۶ سال آسپرین ندهید مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد) - اگر درد شدیدتر باشد، پزشک ممکن است مسکنهای قویتری تجویز کند.
مایعات فراوان بنوشید
از یک حوله گرم یا پد گرم پیچیده شده برای ماساژ ملایم ناحیه آسیب دیده بدن استفاده کنید - بسیاری از داروخانهها پدهای گرمایشی را میفروشند که میتوانید برای این منظور استفاده کنید
کارهایی انجام دهید تا حواستان پرت شود و ذهنتان را از درد دور کند - برای مثال، بچهها ممکن است دوست داشته باشند داستانی بخوانند، فیلم تماشا کنند یا بازی رایانهای مورد علاقهشان را انجام دهند.
اگر این اقدامات موثر نبود یا درد شدید بود، با پزشک خود تماس بگیرید.
ممکن است نیاز به درمان با مسکنهای بسیار قوی مانند مورفین در بیمارستان به مدت چند روز داشته باشید.
پیشگیری از عفونت در صورت ابتلا به بیماری سلول داسی شکل
افراد مبتلا به سلول داسی شکل در برابر عفونت آسیب پذیر تر هستند.
اکثر افراد باید روزانه اغلب تا آخر عمر٬ آنتی بیوتیک٬ معمولا پنی سیلین مصرف کنند.
استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیکها هیچ خطر جدی برای سلامتی شما ایجاد نمیکند.
کودکان مبتلا به بیماری سلول داسی باید تمام واکسیناسیونهای معمول و احتمالاً واکسنهای اضافی مانند واکسن آنفولانزای سالانه و واکسن هپاتیت B را نیز انجام دهند.
درمان کم خونی ناشی از بیماری سلول داسی شکل
کم خونی اغلب علائم کمی ایجاد میکند و ممکن است به درمان خاصی نیاز نداشته باشد.
اما گاهی اوقات ممکن است برای بهبود کم خونی، به ویژه اگر فرزند شما رژیم غذایی محدودی مانند گیاهخواری یا وگان دارد، نیاز به مصرف مکملهای غذایی مانند فولیک اسید باشد که به تحریک تولید گلبول های قرمز کمک میکند.
کم خونی ناشی از بیماری سلول داسی شکل با کم خونی ناشی از فقر آهن که شایعتر است، متفاوت است.
از مصرف خودسرانه مکملهای آهن برای درمان آن بدون توصیه پزشک خودداری کنید، زیرا این کار میتواند خطرناک باشد.
اگر کم خونی شدید یا پایدار باشد، درمان با تزریق خون یا هیدروکسی کاربامید ممکن است ضروری باشد.
پیوند سلولهای بنیادی یا مغز استخوان
پیوند سلولهای بنیادی یا مغز استخوان تنها راه درمان بیماری سلول داسی شکل است، اما به دلیل خطرات قابل توجهی که به همراه دارد، خیلی کم انجام میشود.
سلولهای بنیادی سلولهای خاصی هستند که توسط مغز استخوان، بافت اسفنجی که در مرکز برخی از استخوانها قرار دارد، تولید میشوند. آنها میتوانند به انواع مختلف گلبولهای خونی تبدیل شوند.
در پیوند سلولهای بنیادی، سلولهای بنیادی از یک فرد سالم از طریق سرم به رگ تزریق میشود.
سپس این سلولها شروع به تولید گلبولهای قرمز سالم میکنند تا جایگزین سلولهای داسی شوند.
پیوند سلولهای بنیادی یک درمان تهاجمی است که خطرات زیادی را به همراه دارد.
خطر اصلی٬ «بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD)» است، یک مشکل تهدید کننده زندگی که در آن سلولهای پیوند شده شروع به حمله به سایر سلولهای بدن شما میکنند.
پیوند سلولهای بنیادی به طور کلی تنها برای کودکانی با بیماری سلول داسی شکل در نظر گرفته میشود که علائم شدیدی دارند که به سایر درمانها پاسخ ندادهاند، و تصور میشود فواید بلندمدت پیوند از خطرات احتمالی آن بیشتر است.
درمان سایر مشکلات
بیماری سلول داسی شکل همچنین می تواند باعث مشکلات دیگری شود که ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. برای نمونه:
ممکن است برای تحریک شروع بلوغ در کودکان مبتلا به بلوغ دیررس، دوره کوتاهی از داروی هورمونی تجویز شود.
سنگ کیسه صفرا ممکن است با جراحی برداشتن کیسه صفرا درمان شود.
درد استخوان و مفاصل را میتوان با مسکنها درمان کرد، اگرچه موارد شدیدتر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
نعوظ مداوم و دردناک (پریاپیسم) ممکن است نیاز به دارو برای تحریک جریان خون یا استفاده از سوزن برای تخلیه خون از آلت تناسلی داشته باشد.
زخمهایپا را میتوان با تمیز کردن زخم و پانسمان آن با بانداژ درمان کرد
افرادی که در معرض خطر سکته مغزی هستند یا کسانی که سکته کردهاند ممکن است به تزریق خون منظم یا درمان با هیدروکسی کاربامید نیاز داشته باشند.
سندرم حاد قفسه سینه، یک بیماری جدی ریوی، معمولاً نیاز به درمان اورژانسی با آنتی بیوتیک، تزریق خون، اکسیژن و مایعات درون رگی دارد - هیدروکسی کاربامید ممکن است برای جلوگیری از حملات بعدی مورد نیاز باشد.
افرادی که نیاز زیادی به تزریق خون دارند ممکن است نیاز به مصرف دارویی به نام کیلاسیون داشته باشند. این کار باعث کاهش سطح آهن خون آنها به سطوح ایمن میشود.