top of page

Add a Title

اختلالات تجزیه‌ای

اختلالات تجزیه‌ای که به آن اختلال تجزیه هویت یا اختلال چند شخصیتی نیز گفته می‌شود٬ طیفی از شرایط است که می‌تواند باعث مشکلات جسمی و روانی شود.

برخی از اختلالات تجزیه‌ای بسیار کوتاه مدت هستند، شاید به دنبال یک رویداد آسیب زا در زندگی ایجاد شوند، و خود به خود طی چند هفته یا چند ماه برطرف می‌شوند. برخی دیگر می‌توانند بسیار بیشتر دوام بیاورند.

علائم اختلال تجزیه‌ای

علائم اختلال تجزیه‌ای می‌تواند متفاوت باشد اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • احساس عدم ارتباط با خود و دنیای اطراف‌تان

  • فراموش کردن دوره‌های زمانی خاص، رویدادها و اطلاعات شخصی

  • احساس عدم اطمینان در مورد اینکه چه کسی هستید

  • داشتن چندین هویت متمایز

  • احساس درد فیزیکی کم یا بدون احساس درد

برخی از افراد مبتلا به اختلالات تجزیه‌ای٬ دچار تشنج می‌شوند. این تشنج‌ها می‌توانند از غش تا چیزی بیشتر شبیه تشنج صرع متفاوت باشند.

تجزیه راهی است که ذهن با استرس زیاد مقابله می‌‌کند.

دوره‌های تجزیه می‌تواند برای مدت زمان نسبتا کوتاهی (ساعت‌ها یا روزها) یا مدت طولانی‌تری (هفته‌ها یا ماه‌ها) طول بکشد.

بسیاری از افراد مبتلا به اختلال تجزیه‌ای در دوران کودکی یک رویداد آسیب‌زا را تجربه کرده‌اند. تجزیه می‌تواند راهی برای مقابله با آن باشد.

انواع اختلال تجزیه‌ای

انواع مختلفی از اختلال تجزیه‌ای وجود دارد.

۳ نوع اصلی عبارتند از:

  • اختلال زوال شخصیت - زوال واقعیت

  • فراموشی تجزیه‌ای

  • اختلال هویت تجزیه‌ای

اختلال زوال شخصیت - زوال واقعیت

زوال شخصیت حالتی است که شما احساس می‌‌کنید خارج از خود هستید و اعمال، احساسات یا افکار خود را از راه دور مشاهده می‌کنید.

زوال واقعیت حالتی است که احساس می‌کنید دنیا غیر واقعی است. افراد و چیزهای اطراف شما ممکن است «بی جان» یا «مه آلود» به نظر برسند.

شما می‌توانید زوال شخصیت و زوال واقعیت یا هر دو را با هم داشته باشید. ممکن است فقط چند لحظه دوام بیاورد یا در طول سالیان متمادی بیاید و برطرف شود.

فراموشی تجزیه‌ای

فردی که دچار فراموشی تجزیه‌ای است، دوره‌هایی را تجربه می‌کند که نمی‌تواند اطلاعاتی درباره خود یا رویداد‌های گذشته‌ی زندگی‌اش را به خاطر بیاورد.

او همچنین ممکن است یک استعداد یا مهارت آموخته شده را فراموش کند.

این شکاف‌های حافظه بسیار جدی‌تر از فراموشی‌های معمولی است و ناشی از هیچ عارضه‌ی پزشکی دیگری نیست.

برخی از افراد مبتلا به فراموشی تجزیه‌ای٬ خود را در مکان عجیبی می‌بینند بدون اینکه بدانند چگونه به آنجا رسیده‌اند.

ممکن است آنها عمداً به آنجا سفر کرده باشند، یا در حالت سردرگمی پرسه زده باشند.

این دوره‌های فراموشی ممکن است چند دقیقه، ساعت یا روز طول بکشد. در موارد نادر، ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد.

اختلال هویت تجزیه‌ای (DID)

اختلال هویت تجزیه‌ای قبلاً اختلال شخصیت چندگانه نامیده می‌شد.

ممکن است فردی که مبتلا به اختلال هویت تجزیه‌ای تشخیص داده شده است در مورد هویت خود و اینکه چه کسی است، نامطمئن باشد.

او ممکن است حضور هویت‌های دیگری را احساس کنند که هر کدام نام، صدا، تاریخچه شخصی و رفتار خاص خود را دارند.

علائم اصلی اختلال هویت تجزیه‌ای عبارتند از:

  • شکاف‌های حافظه در مورد رویدادهای روزمره و اطلاعات شخصی

  • داشتن چندین هویت متمایز

شرایط مرتبط

فرد مبتلا به اختلال تجزیه‌ای ممکن است وضعیت‌های روانی دیگری نیز داشته باشد، مانند:

او همچنین ممکن است مشکلات خواب (بی‌خوابی) نیز داشته باشد.

علل اختلال تجزیه‌ای

علل احتمالی زیادی برای اختلالات تجزیه‌ای وجود دارد، از جمله تجربیات آسیب‌زای گذشته.

فرد مبتلا به اختلال تجزیه‌ای ممکن است در دوران کودکی آزار جسمی، جنسی یا عاطفی را تجربه کرده باشد.

برخی از افراد پس از تجربه جنگ، آدم‌ربایی یا حتی یک عمل پزشکی تهاجمی دچار این اختلال می‌شوند.

قطع ارتباط با واقعیت یک مکانیسم دفاعی عادی است که به فرد کمک می‌کند که با یک زمان آسیب‌زا کنار بیاید.

این نوعی انکار است، گویی «این برای من اتفاق نیفتاده است».

این زمانی به مشکل تبدیل می‌‌شود که محیط دیگر آزار دهنده نباشد، اما فرد همچنان جوری رفتار و زندگی می‌کند که انگار هنوز در محیط آزاردهنده قرار دارد و با آن رویداد کنار نیامده یا آن را پردازش نکرده است.

تشخیص اختلالات تجزیه‌ای

پزشک عمومی ممکن است شما را معاینه کند و آزمایش‌هایی را انجام دهد تا بررسی کند که آیا شرایط و بیماری دیگری ممکن است علت علائم شما باشد یا خیر.

او همچنین ممکن است شما را برای ارزیابی کامل به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد.

ارزیابی

متخصصی که شما را ارزیابی می‌کند باید درک خوبی از اختلالات تجزیه‌ای داشته باشد.

ارزیابی ممکن است شامل سوالاتی در مورد افکار، احساسات، رفتار و علائم شما باشد.

مهم است که در مورد علائم خود صادق باشید و احساس شرم یا خجالت نکنید، تا بتوانید کمک و حمایت مورد نیاز خود را دریافت کنید.

درمان اختلالات تجزیه‌ای

بسیاری از افراد مبتلا به اختلال تجزیه‌ای با درمان و حمایت بهبودی کامل پیدا می‌کنند.

درمان‌های گفتاری

اغلب برای اختلالات تجزیه‌ای گفتار درمانی توصیه می‌شود.

هدف درمان‌های گفتاری مانند مشاوره یا روان‌درمانی این است که به شما کمک کند تا با علت اصلی علائم خود کنار بیایید و تکنیک‌هایی را یاد بگیرید و تمرین کنید تا دوره‌های احساس عدم ارتباط را مدیریت کنید.

حساسیت‌زدایی و پردازش مجدد حرکات چشم (EMDR)

حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکات چشم (EMDR) یک درمان روانشناختی است که می‌تواند به کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) کمک کند. گاهی اوقات برای درمان اختلالات تجزیه‌ای استفاده می‌شود.

داروها

داروی خاصی برای درمان این اختلالات وجود ندارد، اما داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی ممکن است برای درمان شرایط مرتبط مانند افسردگی، اضطراب و حملات پانیک تجویز شوند.

اگر احساس خودکشی دارید

اگر به خودکشی فکر می‌کنید، مهم است که از کسی کمک بخواهید.

افرادی وجود دارند که می‌توانید با آنها صحبت کنید و می‌خواهند کمک کنند:

  • با یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا فردی که به او اعتماد دارید صحبت کنید، زیرا ممکن است به شما کمک کند آرام شوید و کمی فضای تنفس پیدا کنید

  • با خدمات پشتیبانی رایگان ۲۴ ساعته سلامت روان محل زندگی خود تماس بگیرید

  • به بخش فوریت‌های پزشکی بروید و به کارکنان بگویید که چه احساسی دارید

  • با اورژانس محلی تماس بگیرید 

  • یک وقت فوری برای ملاقات با پزشک عمومی بگیرید

در صورت تمایل به خودکشی درباره کمک گرفتن بیشتر بدانید

اگر نگران کسی هستید چه باید کرد

اگر نگران این هستید که کسی که می‌شناسید ممکن است به خودکشی فکر کند، سعی کنید او را تشویق کنید تا در مورد احساسش صحبت کند.

گوش دادن بهترین راه کمک است. سعی کنید از ارائه راه حل اجتناب کنید و سعی کنید قضاوت نکنید.

اگر قبلاً یک مشکل روانی مانند افسردگی برای او تشخیص داده شده است، می‌توانید با یکی از اعضای تیم مراقبت او صحبت کنید.

کمک و پشتیبانی بیشتر

اگر اختلال تجزیه‌ای دارید، دریافت کمک و حمایت بخش مهمی از روند بهبودی است.

صحبت کردن با شریک زندگی، خانواده و دوستان در مورد تجربه اختلال تجزیه‌ای می‌تواند به آنها کمک کند تا احساس شما را درک کنند.

همچنین با توجه به محل زندگی شما٬ می‌توانید لیستی از سازمان‌های خیریه محلی تهیه کرده و به آنها تماس بگیرید.

خواندن در مورد تجربیات مشابه افراد دیگر نیز ممکن است کمک کند.


bottom of page