Sarcoidosis
سارکوئیدوز
سارکوئیدوز بیماری نادری است که باعث ایجاد توده های کوچک از بافت متورم به نام گرانولوم در اندام‌های بدن می‌شود. این بیماری اغلب ریه‌ها و غدد لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و همچنین می‌تواند پوست شما را درگیر کند.
علائم سارکوئیدوز بستگی به این دارد که کدام اندام تحت تاثیر قرار گرفته است، اما به طور معمول شامل موارد زیر است:
برای بسیاری از افراد مبتلا به سارکوئیدوز، علائم اغلب بدون درمان در عرض چند ماه یا چند سال بهبود می‌یابند. در این موارد، علائم معمولاً شدید نیستند.
با این حال، برخی از افراد متوجه می‌شوند که علائم آنها به تدریج ظاهر شده و به مرور زمان بدتر می‌شوند، تا جایی که سلامتی آنها به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این نوع، سارکوئیدوز مزمن نامیده می‌شود.
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما علائم را معمولاً می‌توان با دارو کنترل کرد.
علائم سارکوئیدوز
پیش بینی اینکه سارکوئیدوز چگونه روی یک فرد تأثیر می‌گذارد غیرممکن است، زیرا این بیماری می‌تواند هر اندامی را درگیر کند و علائم با توجه به اینکه کدام اندام‌ها درگیر هستند، به طور گسترده‌ای متفاوت است.
در اکثر افراد مبتلا به سارکوئیدوز٬ علائم به طور ناگهانی ایجاد می‌شود، اما این علائم معمولاً طی چند ماه یا چند سال از بین می‌روند و این بیماری برنمی‌گردد. این نوع، سارکوئیدوز حاد نامیده می‌شود.
برخی از افراد اصلاً هیچ علامتی ندارند و این عارضه پس از عکس برداری با اشعه ایکس که به دلیل دیگری تجویز شده، تشخیص داده می‌شود.
در تعداد کمی از افراد، علائم به تدریج ظاهر شده و به مرور زمان بدتر می‌شوند، تا جایی که به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرند. ممکن است گرانولوم‌های زیادی در یک اندام تشکیل شده و از عملکرد صحیح آن جلوگیری کنند. این نوع، سارکوئیدوز مزمن نامیده می شود.
سارکوئیدوز اغلب ریه‌ها، پوست و غدد لنفاوی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علائم ریوی
ریه‌ها در حدود ۹ مورد از ۱۰ مورد افراد مبتلا به سارکوئیدوز تحت تاثیر قرار می‌گیرند. این نوع، سارکوئیدوز ریوی نامیده می‌شود.
علائم اصلی، تنگی نفس و سرفه خشک مداوم است. برخی از افراد مبتلا به سارکوئیدوز ریوی، درد و ناراحتی در قفسه سینه را تجربه می‌کنند، اما این مورد غیرمعمول است.
علائم پوستی
در بسیاری از افراد مبتلا به سارکوئیدوز٬ پوست نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
این عارضه می‌تواند باعث ایجاد برجستگی یا تکه‌های حساس روی پوست (به خصوص در قسمت پایین ساق پا و بازوها) و همچنین برجستگی‌هایی در قسمت بالایی بدن شود. این برجستگی‌ها ممکن است با توجه به رنگ پوست و نوع سارکوئیدوز شما، قرمز-قهوه ای یا بنفش باشند.
علائم دیگر
اگر سایر اندام‌ها تحت تأثیر قرار گیرند، ممکن است برخی از علائم زیر را نیز داشته باشید:
غدد حساس و متورم در صورت، گردن، زیر بغل یا کشاله ران
خستگی و احساس ناخوشی عمومی
درد مفاصل
چشم‌های قرمز یا دردناک
گرفتگی بینی
درد استخوان
علل سارکوئیدوز
سیستم ایمنی بدن به طور معمول با رهاسازی گلبول‌های سفید خون به جریان خون برای جدا کردن و از بین بردن میکروب‌ها، با عفونت‌ها مقابله می‌کند.
این امر منجر به التهاب (تورم) بافت‌های بدن در آن ناحیه می‌شود. سیستم ایمنی بدن به هر چیزی در خون که آن را تشخیص نمی‌دهد به این شکل پاسخ می‌دهد و این التهاب پس از پاک شدن عفونت فروکش می‌کند.
تصور بر این است که سارکوئیدوز به این دلیل اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن بیش فعال شده است. یعنی بدن شروع به حمله به بافت‌ها و اندام‌های خود می‌کند. التهاب حاصل از آن باعث ایجاد گرانولوم در اندام‌ها می‌شود.
بسیاری از شرایط و بیماری‌های مشابه مانند آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) و لوپوس وجود دارد که ناشی از حمله بدن به بافت‌های خود است. اینها به طور کلی به عنوان بیماری‌های خود ایمنی شناخته می‌شوند.
کاملاً مشخص نیست چرا سیستم ایمنی اینگونه رفتار می‌کند.
این احتمال وجود دارد که برخی عوامل محیطی این بیماری را در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آن هستند، تحریک کند.
سارکوئیدوز گاهی اوقات در بیش از یک عضو خانواده رخ می‌دهد، اما هیچ مدرکی دال بر ارثی بودن این بیماری وجود ندارد. این بیماری عفونی نیست، بنابراین قابل انتقال از فرد به فرد نمی‌باشد.
چه کسانی تحت تاثیر قرار می‌گیرند
سارکوئیدوز میتوا ند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اما معمولا در بزرگسالان بین ۳۰ تا ۴۰ سالگی شروع می‌شود. این بیماری در دوران کودکی نادر است.
این عارضه افراد را از هر قومیتی تحت تاثیر قرار می‌دهد. همچنین در زنان شایع‌تر از مردان است.
تشخیص سارکوئیدوز
با توجه به اینکه کدام اندام ها تحت تاثیر قرار گرفته باشند، ممکن است تعدادی آزمایش مختلف برای تشخیص سارکوئیدوز انجام شود.
اگر علائم شما نشان دهنده سارکوئیدوز ریه است، ممکن است برای بررسی علائم بیماری، عکس رادیوگرافی قفسه سینه یا سی تی اسکن از ریه هایتان انجام شود.
در برخی موارد، پزشکان ممکن است بخواهند داخل ریه های شما را با استفاده از یک لوله بلند، نازک و قابل انعطاف با منبع نور و دوربین در انتها (اندوسکوپ) که از گلو به پایین فرستاده می‌شود، معاینه کنند. در طی این آزمایش ممکن است نمونه کوچکی از بافت ریه نیز برای بررسی زیر میکروسکوپ برداشته شود. این روش بیوپسی نامیده می‌شود.
اگر پزشکان فکر می کنند که ممکن است سارکوئیدوز اندام های دیگری مانند پوست، قلب یا چشم را درگیر کند، معمولاً اسکن یا معاینه این نواحی انجام می‌شود.
سارکوئیدوز چگونه درمان می‌شود
بسیاری از افراد مبتلا به سارکوئیدوز نیازی به درمان ندارند زیرا این بیماری اغلب خود به خود و معمولاً در عرض چند ماه یا چند سال برطرف می‌شود.
در این صورت، اغلب تنها چیزی که برای کنترل درد ناشی از هر گونه شعله ور شدن بیماری لازم است، تغییرات ساده در سبک زندگی و مسکن‌های بدون نسخه (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) است.
پزشکان برای بررسی اینکه آیا بیماری بدون درمان بهتر می‌شود یا بدتر، وضعیت شما را کنترل می‌کنند. این کار را می توان با انجام منظم اشعه ایکس، تست های تنفسی و آزمایش خون انجام داد.
داروها
اگر درمان توصیه شود، معمولا از قرص‌های استروئیدی استفاده می‌شود.
این دارو با کاهش التهاب و جلوگیری از ایجاد زخم، به تسکین علائم و جلوگیری از آسیب به اندام‌های آسیب دیده کمک می‌کند.
با این حال، قرص های استروئیدی در صورت مصرف با دوز بالا می‌توانند عوارضی مانند افزایش وزن و نوسانات خلقی ایجاد کنند. همچنین در صورت مصرف طولانی مدت استروئید، عوارض جانبی دیگری مانند پوکی استخوان نیز ممکن است ایجاد شود. بنابراین، آنها فقط در صورت لزوم استفاده می‌شوند.
ممکن است در ابتدا برای مدت کوتاهی دوز بالای داروهای استروئیدی به شما داده شود، سپس در ماه‌ها یا سال‌های بعد به دوز مصرفی داروی شما کمتر شود. وضعیت شما در این مدت کنترل می‌شود تا مشخص شود درمان چقدر خوب عمل می‌کند.
در برخی موارد، مصرف مکمل‌های کلسیم یا ویتامین D می‌تواند به کاهش خطر پوکی استخوان ناشی از مصرف طولانی مدت داروهای استروئیدی کمک کند.
با این حال، شما فقط باید در صورت توصیه پزشک آنها را مصرف کنید. برخی از افراد مبتلا به سارکوئیدوز ممکن است در هنگام مصرف داروهای استروئیدی، خطر بیشتری برای ابتلا به عوارضی مانند سنگ کلیه داشته باشند.
در برخی موارد، اگر استروئیدها کافی نباشند یا نگرانی در مورد عوارض جانبی آنها وجود داشته باشد، ممکن است از داروهای دیگری استفاده شود. در این موارد، ممکن است دارویی به نام سرکوب کننده سیستم ایمنی توصیه شود. این دارو ممکن است با کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن به بهبود علائم شما کمک کند.
زندگی با سارکوئیدوز
در صورت ابتلا به سارکوئیدوز توصیه‌های زیر ممکن است به شما کمک کند:
اگر سیگار می‌کشید، سیگار را ترک کنید
وزن سالم خود را حفظ کنید
سعی کنید استرس را کاهش دهید
به طور مرتب ورزش کنید
به اندازه کافی بخوابید
چشم انداز
علائم سارکوئیدوز ممکن است بیایند و از بین بروند، و اغلب با مسکن‌های بدون نسخه قابل کنترل هستند تا بر زندگی روزمره تأثیر نگذارند. اکثر افراد مبتلا به این عارضه متوجه می‌شوند که علائم آنها طی چند سال پس از تشخیص ناپدید شده است.
با این حال، برای برخی از افراد، این بیماری به تدریج در طول زمان بدتر می‌شود و در نهایت منجر به آسیب اندام می‌شود. برای مثال، ریه‌های آنها ممکن است به درستی کار نکنند و باعث تنگی نفس فزاینده شود.
اطلاعات پزشکی و بهداشتی ما در دیجی‌پزشک دارای نشان کیفیت PIF TICK است. این یعنی استفاده از آن آسان است، به‌روز می‌باشد و بر پایه جدیدترین شواهد علمی تهیه شده است.