کمکهای اولیه
هر ساله هزاران نفر در حوادث جان خود را از دست میدهند یا به شدت مجروح میشوند. اگر کمکهای اولیه قبل از رسیدن اورژانس انجام شود، میتوان از بسیاری از مرگ و میرها جلوگیری کرد.
چه باید کرد
اگر کسی مجروح شد، باید:
ابتدا بررسی کنید که شما و فرد مصدوم در خطر نیستید و در صورت امکان، وضعیت را ایمن کنید
در صورت لزوم، در صورت ایمن بودن، اورژانس محلی را برای آمبولانس شماره گیری کنید
کمکهای اولیه ابتدایی را انجام دهید
ببینید بعد از یک حادثه چه کاری باید انجام دهید
اگر کسی بیهوش است و نفس میکشد
اگر کسی بیهوش است اما نفس میکشد و آسیب دیگری ندارد که مانع جابهجایی او شود، او را در وضعیت ریکاوری قرار دهید تا زمانی که کمک برسد.
او را تحت نظر نگه دارید تا مطمئن شوید که به تنفس طبیعی خود ادامه میدهد.
اگر کسی بیهوش است و نفس نمیکشد
اگر فردی به طور طبیعی نفس نمیکشد، با اورژانس محلی تماس بگیرید و اگر آموزش دیدهاید٬ بلافاصله احیای قلبی ریوی (CPR) را شروع کنید.
درباره احیای قلبی ریوی (CPR) بیشتر بدانید
تصادفات و موارد اضطراری رایج
در اینجا برخی از شایعترین آسیبهایی که ممکن است نیاز به درمان اضطراری داشته باشند و اطلاعاتی در مورد نحوه برخورد با آنها آورده شده است.
آنافیلاکسی
آنافیلاکسی (یا شوک آنافیلاکسی) یک واکنش آلرژیک شدید است که میتواند پس از نیش یا گزش حشره یا خوردن غذاهای خاص رخ دهد.
واکنش نامطلوب میتواند بسیار سریع باشد و در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه پس از تماس با مادهای که فرد به آن حساسیت دارد (آلرژن) رخ میدهد.
در طول شوک آنافیلاکتیک، ممکن است نفس کشیدن برای فرد دشوار باشد، زیرا زبان و گلوی او ممکن است متورم شود و مجرای تنفسی او را مسدود کند.
اگر فکر میکنید فردی دچار شوک آنافیلاکتیک شده است، فوراً با اورژانس محلی تماس بگیرید.
بررسی کنید که آیا فرد دارویی همراه دارد یا خیر. برخی از افرادی که میدانند حساسیت شدیدی دارند ممکن است خودشان آمپول آدرنالین داشته باشند که نوعی سرنگ از پیش بارگذاری شده است.
شما میتوانید یا به فرد کمک کنید تا داروی خود را مصرف کند یا اگر آموزش دیدهاید، خودتان آن را به او بدهید.
پس از تزریق، تا رسیدن کمک پزشکی به مراقبت از فرد ادامه دهید.
تمام مصدومینی که تزریق عضلانی یا زیر جلدی (زیر پوست) آدرنالین داشتهاند باید پس از تزریق هر چه سریعتر توسط پزشک معاینه و بررسی شوند.
اطمینان حاصل کنید که او راحت است و تا زمانی که کمک پزشکی برسد تا حد امکان میتواند نفس بکشد.
اگر هوشیار است، معمولاً نشستن بهترین موقعیت برای او است.
با نحوه درمان آنافیلاکسی آشنا شوید
خونریزی شدید
اگر کسی خونریزی شدید دارد، هدف اصلی جلوگیری از خونریزی بیشتر و به حداقل رساندن اثرات شوک است.
ابتدا اورژانس محلی را شماره گیری کنید و در اسرع وقت درخواست آمبولانس کنید.
اگر دستکش یکبار مصرف دارید، از آنها برای کاهش خطر انتقال عفونت استفاده کنید.
بررسی کنید که چیزی در زخم فرو رفته است یا خیر. اگر چنین است، مراقب باشید که روی جسم فشار نیاورید.
در عوض، با فشار دادن محکم در دو طرف جسم و ایجاد بالشتک در اطراف آن قبل از بانداژ کردن از وارد آوردن فشار به خود جسم خودداری کنید.
سعی نکنید آن را خارج کنید زیرا ممکن است به کُند شدن خونریزی کمک کند..
اگر چیزی فرو نرفته است:
در صورت امکان، با استفاده از یک پد تمیز یا پانسمان، با دستکش خود، روی زخم فشار وارد کنید و آن را حفظ کنید. فشار را تا زمانی که خونریزی متوقف شود ادامه دهید.
از یک پانسمان تمیز یا هر ماده تمیز و نرمی برای بانداژ محکم زخم استفاده کنید.
اگر خونریزی از طریق پد ادامه داشت، روی زخم فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود و سپس پد دیگری را روی قسمت بالایی قرار دهید و آن را در جای خود ببندید. پد یا پا نسمان اصلی را جدا نکنید، اما همچنان بررسی کنید که خونریزی بند آمده است یا خیر.
اگر یک عضو بدن مانند انگشت قطع شده است، آن را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید یا آن را با سلفون آشپزخانه بپیچید. عضو قطع شده را نشویید.
بسته را در پارچه نرم پیچیده و در ظرفی پر از یخ قرار دهید. نگذارید عضو با یخ تماس پیدا کند.
مطمئن شوید که اندام قطع شده همراه با بیمار به بیمارستان میرود.
برای خونریزی همیشه به دنبال کمک پزشکی باشید، مگر اینکه جزئی باشد.
با نحوه درمان بریدگیها و خراشها و نحوه درمان خونریزی بینی آشنا شوید.
سوختگیها
اگر کسی دچار سوختگی شده است:
محل سوختگی را در اسرع وقت با آب جاری خنک به مدت حداقل ۲۰ دقیقه یا تا زمانی که درد از بین برود خنک کنید.
در صورت نیاز با اورژانس محلی تماس بگیرید یا به دنبال کمک پزشکی باشید.
در حین خنک کردن محل سوختگی و قبل از اینکه ناحیه شروع به متورم شدن کند، لباس یا جواهرات را با احتیاط خارج کنید، مگر اینکه به پوست چسبیده باشد.
اگر یک ناحیه سوخته بزرگ را خنک میکنید، به ویژه در نوزادان، کودکان و افراد مسن، توجه داشته باشید که ممکن است باعث هیپوترمی شود (ممکن است لازم باشد خنک کردن سوختگی را برای جلوگیری از هیپوترمی متوقف کنید).
اگر سوختگی خنک شد، آن را به آرامی با سلفون بپوشانید. اگر سلفون موجود نیست، از یک پانسمان تمیز و خشک یا مواد غیر پرزدار استفاده کنید. سوختگی را محکم نپیچید زیرا تورم ممکن است باعث آسیب بیشتر شود.
از کرم، لوسیون یا اسپری روی محل سوختگی استفاده نکنید.
درمورد نحوه درمان سوختگی خشک و سوختگی با مایع بیشتر بدانید
سوختگیهای شیمیایی
برای سوختگیهای شیمیایی، از دستکش محافظ استفاده کنید، هر گونه لباس آلوده را بردارید و سوختگی را حداقل به مدت ۲۰ دقیقه با آب سرد جاری بشویید تا مواد شیمیایی از بین برود.
در صورت امکان، علت آسیب را مشخص کنید.
در شرایط خاصی که یک ماده شیمیایی به طور منظم مورد استفاده قرار میگیرد، ممکن است یک پادزهر شیمیایی خاص برای استفاده در دسترس باشد.
مراقب باشید که خود را به این ماده شیمیایی آلوده نکنید و به خود آسیب نرسانید و در صورت لزوم لباس محافظ بپوشید.
در مورد سوختگی با اسید و مواد شیمیایی بیشتر بدانید
برای کمک فوری پزشکی با اورژانس محلی تماس بگیرید.
گرفتن گلو و خفگی با جسم خارجی
اطلاعات زیر برای گرفتن گلو و خفگی با جسم خارجی در بزرگسالان است. توصیههای جداگانهای در مورد چگونگی جلوگیری از گرفتن گلو و خفگی با جسم خارجی در کودکان وجود دارد.
خفگی خفیف
اگر مجرای تنفسی فقط تا حدی مسدود شده باشد، فرد معمولاً میتواند صحبت کند، گریه کند، سرفه کند یا نفس بکشد.
در شرایطی مانند این، فرد معمولاً میتواند انسداد را خودش برطرف کند.
اگر خفگی خفیف است:
برای رفع انسداد، فرد را تشویق به سرفه کنید.
از او بخواهید اگر جسم در دهانش است آن را تف کند.
اگر نمیتوانید جسم را ببینید، انگشتان خود را در دهان او نگذارید، زیرا ممکن است آن را بیشتر به داخل دهانش فشار دهید.
اگر سرفه موثر نبود، ضربههای پشت را شروع کنید.
گرفتگی گلو و خفگی شدید
اگر خفگی شدید باشد، فرد نمیتواند صحبت کند، گریه کند، سرفه کند یا نفس بکشد و بدون کمک در نهایت بیهوش میشود. اگر سرفه موثر نبود ضربههای پشت را شروع کنید.
نحوه انجام ضربههای پشت
برای کمک به یک بزرگسال یا کودک بالای ۱ سال:
پشت سر فرد بایستید و کمی به یک طرف خم شوید. با یک دست قفسه سینه او را حمایت کنید. فرد را به جلو خم کنید تا جسم مسدود کننده راه هوایی او از دهان خارج شود، نه اینکه بیشتر به پایین حرکت کند.
با پاشنه دست (پاشنه بین کف دست و مچ دست شماست) تا ۵ ضربه محکم بین تیغههای شانه فرد وارد کنید.
بررسی کنید که انسداد برطرف شده است یا خیر.
در غیر این صورت حداکثر ۵ ضربه شکمی وارد کنید.
به نوزادان زیر ۱ سال یا زنان باردار ضربه شکمی وارد نکنید.
برای انجام ضربههای شکمی روی فردی که دچار خفگی شدید است و در یکی از گروههای فوق نیست:
پشت فردی که در حال خفگی است بایستید.
بازوهای خود را دور کمر او قرار دهید و او را به خوبی خم کنید.
یک مشت خود را درست بالای ناف فرد قرار دهید.
دست دیگر خود را روی مشت خود قرار دهید و با شدت به سمت داخل و بالا بکشید.
این کار را تا ۵ بار تکرار کنید.
هدف این است که با هر فشار قفسه سینه، جسمی که در گلو گیر کرده خارج شود، نه لزوماً انجام تمام ۵ ضربه.
اگر راه هوایی فرد پس از امتحان ضربههای پشت و ضربههای شکمی همچنان مسدود بود:
با اورژانس محلی تماس بگیرید و آمبولانس بخواهید. به اپراتور بگویید که فرد در حال خفگی است.
تا رسیدن کمک٬ به چرخههای ۵ ضربه پشت و ۵ ضربه شکمی ادامه دهید.
فردی که دچار گرفتگی گلو شده است باید همیشه توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی ویزیت شود تا آسیب یا قطعات کوچکی از انسداد باقی مانده را بررسی کند.
غرق شدن
اگر کسی در آب دچار مشکل شد، مگر اینکه انجام آن ایمن باشد وارد آب نشوید. خود را در معرض خطر قرار ندهید.
هنگامی که فرد در خشکی است، باید بررسی کنید که آیا نفس میکشد یا خیر. از شخصی بخواهید که برای کمک پزشکی با اورژانس محلی تماس بگیرد.
اگر فرد نفس نمیکشد، راه هوایی را باز کنید و ۵ نفس نجات اولیه بدهید و سپس CPR را شروع کنید.
نحوه انجام CPR، از جمله تنفسهای نجات را بیابید.
اگر فرد بیهوش است اما همچنان نفس میکشد، او را در وضعیت ریکاوری قرار دهید و سرش را پایینتر از بدنش قرار دهید و فوراً با آمبولانس تماس بگیرید.
به نظارت بر بیمار ادامه دهید تا مطمئن شوید که نفس کشیدن او متوقف نمیشود و به طور طبیعی به تنفس ادامه میدهد.
برقگرفتگی (خانگی)
اگر کسی دچار برقگرفتگی شد، جریان برق را از طریق برق اصلی قطع کنید تا تماس بین فرد و منبع برق قطع شود.
اگر به منبع برق دسترسی ندارید:
تا زمانی که مطمئن نشدهاید که برق قطع شده است به فرد نزدیک نشوید و او را لمس نکنید.
هنگامی که منبع تغذیه قطع شد، و اگر فرد نفس نمیکشد، اورژانس محلی را برای آمبولانس شمارهگیری کنید.
پس از آن، به دنبال کمک پزشکی باشید.
شکستگی
تفاوت بین شکستگی استخوان یا مفصل و آسیب ساده عضلانی میتواند دشوار باشد. در صورت تردید، با آسیب دیدگی مانند شکستگی استخوان رفتار کنید.
اگر فرد بیهوش است یا خونریزی شدید دا رد، ابتدا باید با کنترل خونریزی با فشار مستقیم و انجام CPR با این موارد برخورد کرد. به بخش خونریزی شدید در بالا مراجعه کنید.
اگر فرد هوشیار است، با ثابت نگه داشتن شکستگی تا زمانی که او را به طور ایمن به بیمارستان برسانید از درد و آسیب بیشتر جلوگیری کنید.
پس از انجام این کار، تصمیم بگیرید که بهترین راه برای رساندن او به بیمارستان آمبولانس یا ماشین است.
اگر درد خیلی شدید نیست، میتوانید ایشان را با ماشین به بیمارستان برسانید. در صورت امکان از شخص دیگری بخواهید رانندگی کند تا بتوانید از فرد مصدوم در طول سفر مراقبت کنید.
اما با اورژانس محلی تماس بگیرید اگر:
ایشان درد زیادی دارد و به داروهای مسکن قوی نیاز دارند - با آمبولانس تماس بگیرید و او را حرکت ندهید
واضح است که پای او شکسته است - او را حرکت ندهید، اما او را در وضعیتی که بوده نگه دارید و با آمبولانس تماس بگیرید.
مشکوک هستید که کمر ایشان آس یب دیده یا شکسته است - با آمبولانس تماس بگیرید و او را جابهجا نکنید
به فرد مصدوم چیزی برای خوردن یا آشامیدن ندهید، زیرا ممکن است هنگام رسیدن به بیمارستان به بیهوشی (داروی بیحسی) نیاز داشته باشد.
اطلاعات بیشتری پیدا کنید در مورد:
حمله قلبی
حمله قلبی یکی از شایعترین بیماریهای قلبی تهدید کننده زندگی است.
اگر فکر میکنید فردی دچار حمله قلبی شده با اورژانس محلی تماس بگیرید و سپس او را در وضعیت نشسته راحت قرار دهید.
علائم حمله قلبی عبارتند از:
درد قفسه سینه - درد معمولاً در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه قرار دارد و میتواند مانند احساس فشار، سفتی یا فشردگی باشد
درد در سایر قسمتهای بدن - ممکن است احساس شود که درد از قفسه سینه به سمت پایین یک یا هر دو بازو یا به فک، گردن، پشت یا شکم حرکت میکند
فرد را در حالت نشسته قرار دهید و مطمئن شوید که راحت است
اگر میتواند، بهتر است روی زمین بنشیند و زانوهای خود را خم کرده و سر و سر و شانههایش حمایت شود. در صورت امکان، بالشهایی پشت یا زیر زانوهای او قرار دهید.
اگر هوشیار است، به او اطمینان دهید و از او بخواهید یک قرص آسپرین ۳۰۰ میلیگرمی را به آرامی بجود، (مگر اینکه بدانید نباید آسپرین مصرف کند، به عنوان مثال اگر زیر ۱۶ سال دارد یا میگوید به آن حساسیت دارد).
اگر فرد دارویی برای آنژین دارد، به او کمک کنید تا آن را مصرف کند.
علائم حیاتی او مانند تنفس را تا رسیدن کمک کنترل کنید.
اگر حال فرد بدتر شد و بیهوش شد، راه هوایی او را باز کنید، تنفس او را بررسی کنید و در صورت لزوم CPR را شروع کنید.
با اورژانس محلی تماس بگیرید و به ایشان بگویید که فکر میکنید این فرد اکنون دچار ایست قلبی شده است (قلب او ضربان ندارد).
آسیب ناشی از سوزن استفاده شده
اگر پوست خود را با سوزن استفاده شده سوراخ کردید: برای تحریک خونریزی٬ زخم را به آرامی فشار دهید (در صورت امکان آن را زیر آب جاری نگه دارید).
زخم را با آب جاری و صابون فراوان بشویید. زخم را مالش ندهید یا آن را نمکید.
زخم را خشک کنید و با چسب یا پانسمان ضد آب بپوشانید. برای کاهش خطر ابتلا به عفونت، از اورژانس محلی مشورت بگیرید یا با مراجعه به نزدیکترین بخش فوریتهای پزشکی مشاوره پزشکی فوری بگیرید.
در صورت آسیب دیدگی در محل کار با واحد بهداشت حرفهای کارفرمای خود تماس بگیرید.
مسمومیت
مسمومیت به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است.
علل شایع مسمومیت عبارتند از:
بلعیدن یک ماده سمی مانند سفید کننده
مصرف الکل غیر استاندارد و سمی
مصرف بیش از حد داروی نسخهای
خوردن چیزی مانند گیاهان وحشی و قارچ
مسمومیت در اثر مصرف بیش از حد الکل می تواند علائم مشابهی ایجاد کند.
اگر فکر میکنید کسی یک ماده سمی بلعیده است، برای دریافت کمک و مشاوره فوری پزشکی با شماره اورژانس محلی تماس بگیرید.
با توجه به به ماده بلعیده شده اثرات مسمومیت متفاوت است، اما میتواند شامل استفراغ، از دست دادن هوشیاری، درد یا احساس سوزش شود.
توصیههای زیر مهم است:
ببینید چه چیزی بلعیده شده است تا بتوانید به اورژانس یا پزشک بگویید.
به فرد چیزی برای خوردن یا آش امیدن ندهید مگر اینکه متخصص مراقبتهای بهداشتی به شما توصیه کند.
تلاش نکنید باعث استفراغ شوید.
کنار فرد بمانید، زیرا ممکن است وضعیت او بدتر شود و ممکن است بیهوش شود.
اگر فرد در حالی که منتظر رسیدن کمک هستید بیهوش شد، تنفس را بررسی کنید و در صورت لزوم CPR را انجام دهید.
اگر دهان یا راه هوایی فرد با سم آلوده شده است، احیای دهان به دهان انجام ندهید.
اگر بیهوش شد او را ترک نکنید: ممکن است استفراغ کند. استفراغ میتواند وارد ریههای او شده و باعث خفگی او شود.
اگر به طور طبیعی استفراغ کرد، سعی کنید مقداری از آن را برای تیم آمبولانس جمعآوری کنید - این ممکن است به شناسایی علت مسمومیت کمک کند.
اگر بیمار هوشیار است و به طور طبیعی نفس میکشد، او را در وضعیت ریکاوری قرار دهید و به تنفس عادی خود ادامه دهید.
درباره درمان مسمومیت و مسمومیت در اثر نوشیدن بیش از حد الکل و مسمومیت در اثر نوشیدن الکل سمی بیشتر بدانید.
شوک
در صورت آسیب دیدگی یا بیماری جدی، مهم است که به دنبال علائم شوک باشید.
شوک یک وضعیت تهدیدکننده زندگی است که زمانی رخ میدهد که سیستم گردش خون نتواند خون اکسیژندار کافی به بدن برساند و در نتیجه اندامهای حیاتی را از اکسیژن محروم میکند.
این معمولاً نتیجه از دست دادن شدید خون است، اما میتواند پس از سوختگی شدید، استفراغ شدید، حمله قلبی، عفونت باکتریایی یا یک واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) نیز رخ دهد.
نوع شوک توصیف شده در اینجا با واکنش عاطفی احساس شوک، که میتواند پس از تصادف نیز رخ دهد، یکسان نیست.
علائم شوک عبارتند از:
پوست رنگ پریده، سرد و چسبناک
تعریق
تنفس سریع و سطحی
ضعف و سرگیجه
حالت تهوع و احتمالا استفراغ
تشنگی
خمیازه کشیدن
ناله کردن
اگر متوجه شدید که کسی هر یک از این علائم شوک را دارد، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
شما باید:
در اسرع وقت با اورژانس محلی تماس بگیرید و آمبولانس بخواهید
هر گونه جراحت آشکار را درمان کنید
اگر صدمات به شما اجازه میدهد فرد را بخوابانید و در صورت امکان پاهای او را بالا ببرید و از او حمایت کنید
از یک کت یا پتو برای گرم نگه داشتن او استفاده کنید
چیزی برای خوردن و آشامیدن به او ندهید
به او آرامش و اطمینان زیادی بدهید
فرد را تحت نظر بگیرید - اگر تنفسش متوقف شد، احیای قلبی ریوی (CPR) را شروع کنید و با اورژانس محلی تماس بگیرید تا آنها را به روز کنید
سکته مغزی
راهنمای FAST مهمترین چیزی است که باید هنگام برخورد با افرادی که سکته مغزی کرده اند به خاطر بسپارید.
هرچه زودتر درمان شوند، بهتر است. فوراً برای کمک پزشکی فوریبا اورژانس تماس بگیرید.
اگر فکر میکنید شخصی سکته کرده است، از راهنمای FAST استفاده کنید:
صورت (Face) - ممکن است یک طرف صورت افتاده باشد، ممکن است فرد نتواند لبخند بزند یا دهان یا چشمش افتاده باشد.
بازوها (Arm) - فرد مشکوک به سکته مغزی ممکن است نتواند هر دو دست خود را بلند کند و به دلیل ضعف یا بیحسی در یک بازو آنها را نگه دارد.
گفتار (Speech) - ممکن است گفتار او لکنت داشته باشد یا نامفهوم باشد یا فرد اصلاً نتواند صحبت کند، اگرچه به نظر میرسد بیدار است.
زمان(Time) - اگر هر یک از این علائم یا نشانهها را مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس محلی تماس بگیرید.
اگر فردی علائم سکته مغزی را داشت اما اکنون آنها را ندارد، همچنان باید با اورژانس محلی تماس بگیرید زیرا ممکن است یک سکته خفیف باشد (که به آن حمله ایسکمیک گذرا نیز گفته میشود).
درباره علائم سکته مغزی بیشتر بدانید.
برای دریافت کمک در مواقع اضطراری با اورژانس محلی تماس بگیرید
هنگامی که با اورژانس محلی تماس میگی رید، از شما پرسیده میشود که به چه خدماتی نیاز دارید و اینکه :
شماره تلفن شما چیست
آدرسی که از آن تماس میگیرید چیست
شرح مختصری از مشکل فرد و اینکه آیا خونریزی دارد، بیهوش است یا نفس نمیکشد
اپراتور ممکن است به شما توصیه کند که تا رسیدن کمک چه کاری میتوانید انجام دهید.