دیابت بی مزه
دیابت بی مزه وضعیتی نادر است که در آن فرد زیاد ادرار میکند و اغلب احساس تشنگی میکند.
دیابت بیمزه با دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲ مرتبط نیست، اما برخی از علائم و نشانههای مشابه را دارد.
دو علامت اصلی دیابت بیمزه عبارتند از:
تشنگی شدید (پلی دیپسی)
زیاد ادرار کردن، حتی در شب (پلی اوری)
در موارد بسیار شدید دیابت بی مزه، فرد میتواند تا ۲۰ لیتر ادرار در روز دفع کند.
در مورد علائم دیابت بیمزه بیشتر بدانید
چه زمانی باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید
اگر همیشه احساس تشنگی میکنید، حتما به پزشک عمومی خود م راجعه کنید.
اگرچه ممکن است دیابت بی مزه نباشد، اما باید بررسی شود.
همچنین به پزشک عمومی خود مراجعه کنید اگر:
بیشتر از حد معمول ادرار میکنید - اکثر بزرگسالان سالم در ۲۴ ساعت ۴ تا ۷ بار ادرار دفع میکنند.
نیاز به دفع مقدار کمی ادرار در فواصل مکرر دارید - گاهی این ممکن است همراه با احساس نیاز به دفع فوری ادرار باشد.
کودکان به دلیل داشتن مثانه کوچکتر بیشتر ادرار میکنند.
اما اگر بچه شما بیش از ۱۰ بار در روز ادرار میکند، به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
پزشک عمومی شما قادر خواهد بود تعدادی آزمایش برای کمک به تعیین علت مشکل انجام دهد.
درباره تشخیص دیابت بیمزه بیشتر بدانید
چه چیزی باعث دیابت بیمزه میشود
دیابت بی مزه به دلیل مشکلات هورمونی به نام آرژینین وازوپرسین (AVP) که هورمون ضد ادرار (ADH) نیز نامیده میشود، ایجاد میشود.
آرژینین وازوپرسین نقش کلیدی در تنظیم میزان مایعات در بدن دارد.
این ماده توسط سلولهای عصبی تخصصی در بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس تولید میشود.
آرژینین وازوپرسین (AVP) از هیپوتالاموس به غده هیپوفیز منتقل میشود، و تا زمان نیاز در آنجا ذخیره میشود.
زمانی که مقدار آب در بدن خیلی کم شود، غده هیپوفیز AVP را آزاد میکند.
این هورمون با کاهش میزان آبی که از طریق کلیهها دفع میشود به بدن در حفظ آب کمک میکند و باعث میشود کلیهها ادرار غلیظ تری تولید کنند.
در اکثر موارد دیابت بی مزه، عدم تولید AVP به این معنی است که کلیهها نمیتوانند ادراری بسازند که به اندازه کافی غلیظ باشد و آب زیادی از بدن دفع میشود. این کمبود وازوپرسین (قبلا دیابت بی مزه مرکزی نامیده میشد) نام دارد.
در موارد نادر، کلیه ها به AVP پاسخ نمیدهند. این منجر به شکل خاصی از دیابت بی مزه به نام مقاومت AVP (قبلا دیابت بی مزه نفروژنیک نامیده میشد) میشود.
افراد احساس تشنگی میکنند زیرا بدن سعی میکند با افزایش میزان آب مصرفی، کمبود آب را جبران کند.
در مورد علل دیابت بی مزه بیشتر بدانید
چه کسانی تحت تاثیر دیابت بی مزه قرار میگیرند
دیابت بی مزه حدود ۱ نفر از ۲۵هزار نفر را در جمعیت عمومی تحت تاثیر قرار میدهد.
احتمال ابتلا به این بیماری در بزرگسالان بیشتر است، اما در هر سنی میتواند رخ دهد.
در موارد نادرتر، دیابت بی مزه میتواند در دوران بارداری ایجاد شود که به عنوان دیابت بی مزه بارداری شناخته میشود.
انواع دیابت بی مزه
دو نوع اصلی دیابت بی مزه وجود دارد:
کمبود آرژینین وازوپرسین (AVP-D) (قبلا دیابت بی مزه مرکزی نامیده میشد)
مقاو مت آرژینین وازوپرسین (AVP-R) (قبلا دیابت بی مزه نفروژنیک نامیده میشد)
کمبود آرژینین وازوپرسین (AVP-D)
کمبود آرژینین وازوپرسین (AVP-D) زمانی رخ میدهد که وازوپرسین کافی در بدن برای تنظیم تولید ادرار وجود نداشته باشد.
کمبود آرژینین وازوپرسین (AVP-D) شایع ترین نوع دیابت بی مزه است.
این میتواند در اثر آسیب به هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز ایجاد شود - به عنوان مثال، پس از عفونت، عمل، تومور مغزی یا آسیب سر.
در حدود ۱ مورد از ۳ مورد دیابت بی مزه مرکزی، هیچ دلیل واضحی وجود ندارد که چرا هیپوتالاموس تولید وازوپرسین کافی را متوقف میکند.
مقاومت آرژینین وازوپرسین (AVP-R)
مقاومت آرژینین وازوپرسین (AVP-R) زمانی رخ میدهد که وازوپرسین کافی در بدن وجود داشته باشد اما کلیهها به آن پاسخ ندهند.
این میتواند ناشی از آسیب کلیه یا در برخی موارد به عنوان یک مشکل به ارث رسیده باشد.
برخی از داروها، به ویژه لیتیوم (که برای کمک به تثبیت خلق و خوی برخی از افراد مبتلا به مشکلات روانی خاص، مانند اختلال دوقطبی استفاده میشود)، میتوانند باعث دیابت بی مزه نفروژنیک شوند.
درمان دیابت بی مزه
در موارد خفیف AVP-D همیشه به درمان نیاز نیست.
فقط بای د مقدار آبی که مینوشید را افزایش دهید تا مایع از دست رفته از طریق ادرار را جبران کنید.
در صورت لزوم میتوان از دارویی به نام دسموپرسین برای تکرار عملکردهای هورمون وازوپرسین استفاده کرد.
دیابت بی مزه نفروژنیک اغلب با داروهایی به نام دیورتیکهای تیازیدی درمان میشود که میزان ادرار تولید شده توسط کلیهها را کاهش میدهد.
درباره درمان دیابت بی مزه بیشتر بدانید
عوارض
از آنجایی که دیابت بی مزه باعث افزایش دفع آب در ادرار می شود، مقدار آب بدن می تواند کم شود. این کم آبی بدن نامیده می شود.
کم آبی بدن خفیف را میتوان با آبرسانی مجدد با آب درمان کرد. کم آبی شدید نیاز به درمان در بیمارستان دارد.
در مورد عوارض دیابت بیمزه بیشتر بدانید