اسپیرومتری (تست ریه)

اسپیرومتری یک آزمایش ساده است که برای کمک به تشخیص و نظارت بر برخی بیماری‌های ریوی استفاده می‌شود. اسپیرومتری با اندازه‌گیری میزان هوایی که می‌توانید در یک بازدم اجباری بیرون بیاورید، عملکرد ریه شما را آزمایش می‌کند.

این کار با استفاده از دستگاهی به نام اسپیرومتر انجام می‌شود که یک دستگاه کوچک است که توسط یک کابل به یک قطعه دهانی متصل می‌شود.

اسپیرومتری ممکن است توسط یک پرستار یا پزشک در مطب پزشک عمومی شما انجام شود، یا ممکن است در طی یک بازدید کوتاه از یک بیمارستان یا کلینیک انجام شود.

چرا اسپیرومتری انجام می‌شود؟

در صورت داشتن علائم بیماری ریوی یا اگر پزشک شما احساس کند که در معرض خطر ابتلا به یک بیماری خاص ریوی هستید از اسپیرومتری استفاده می‌شود.

اگر سرفه یا تنگی نفس مداوم دارید، یا اگر بالای ۳۵ سال دارید و سیگار می‌کشید، اسپیرومتری ممکن است توصیه شود.

شرایطی که با استفاده از اسپیرومتری قابل تشخیص و نظارت است عبارتند از:

• آسم - یک وضعیت طولانی مدت که در آن راه‌های هوایی به طور دوره‌ای ملتهب (متورم) و باریک می‌شوند.

• بیماری انسدادی ریه مزمن (COPD) - گروهی از بیماری‌های ریوی که در آن راه‌های هوایی تنگ می‌شوند.

• فیبروز سیستیک - یک بیماری ژنتیکی که در آن ریه‌ها و دستگاه گوارش با مخاط غلیظ و چسبنده مسدود می‌شوند.

• فیبروز ریوی - اسکار و زخم ریه‌ها

اگر قبلاً به یکی از این بیماری مبتلا شده‌اید، ممکن است اسپيرومتری برای بررسی شدت بیماری یا پاسخ شما به درمان انجام شود.

اسپیرومتری همچنین یک تست استاندارد برای افرادی است که برای جراحی در نظر گرفته می‌شوند. برای بررسی سلامت عمومی افرادی که شرایط مانند آرتریت روماتوئید دارند نیز از این آزمایش استفاده می‌شود.

آماده شدن برای آزمایش

درباره هر کاری که باید برای آمادگی برای تست انجام دهید به شما اطلاع داده خواهد شد.

اگر از گشادکننده‌های برونش یا برونکودیلاتور (داروهایی که معمولاً استنشاقی هستند که به آرامش و گشاد شدن راه‌های هوایی شما کمک می‌کنند) استفاده می‌کنید، ممکن است لازم باشد از قبل استفاده از آن را متوقف کنید.

همچنین باید ۲۴ ساعت قبل از انجام تست از سیگار کشیدن خودداری کنید و از مصرف الکل، ورزش شدید یا خوردن وعده‌های غذایی حجیم چند ساعت قبل از آن خودداری کنید.

بهتر است در روز تست لباس گشاد و راحت بپوشید.

در آزمایش اسپیرومتری چه اتفاقی می‌افتد

در طول آزمایش می‌نشینید و یک گیره نرم روی بینی شما قرار می‌گیرد تا هوا از آن خارج نشود.

فردی که تست را انجام می‌دهد توضیح خواهد داد که چه کاری باید انجام دهید، و ممکن است ابتدا از شما خواسته شود چند بار تمرین کنید.

وقتی برای تست آماده شدید، از شما خواسته می‌شود:

• تا حد امکان هوا بگیرید تا ریه‌هایتان کاملاً پر از هوا شود

• لب‌های خود را به طور کامل دور قطعه دهانی ببندید

• تا جایی که می‌توانید سریع و با قدرت بازدم کنید و مطمئن شوید که ریه‌های خود را کاملا خالی کرده‌اید

برای اطمینان از یک نتیجه قابل اعتماد، این کار معمولاً باید حداقل ۳ بار تکرار شود.

گاهی اوقات، ممکن است نیاز باشد که آزمایش حدود ۱۵ دقیقه پس از مصرف برخی از برونکودیلاتور‌های استنشاقی تکرار شود.

این کار می‌تواند نشان دهد که آیا شما بیماری ریوی دارید که به این داروها پاسخ می‌دهد.

در کل، قرار ملاقات شما باید حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول بکشد. شما می‌توانید به زودی پس از اتمام آزمایشات به خانه بروید و به فعالیت‌های عادی خود بازگردید.

دریافت نتایج

فردی که تست را انجام می‌دهد، معمولاً نمی‌تواند بلافاصله نتایج را به شما ارائه دهد.

نتایج ابتدا باید توسط یک متخصص بررسی شود و سپس به دکتری که شما را برای انجام تست ارجاع داده است فرستاده شود تا او چند روز بعد در مورد آنها با شما صحبت کند.

اسپیرومتر میزان هوایی را که می‌توانید در یک ثانیه بیرون نفس بکشید و کل حجم هوایی را که می‌توانید در یک بازدم اجباری بیرون بدمید اندازه‌گیری می‌کند.

این اندازه‌گیری‌ها با یک نتیجه طبیعی برای فردی در سن، قد و جنس شما مقایسه می‌شود، که نشان می‌دهد آیا ریه‌های شما به درستی کار می‌کنند یا خیر.

این اندازه‌گیری‌ها همچنین نشان می‌دهد که آیا مشکل ریه شما «انسدادی»، «محدود کننده» یا ترکیبی از هر دو است:

• بیماری انسدادی مجراهای تنفسی - وقتی که توانایی شما برای بازدم سریع تحت تأثیر تنگ شدن مجراهای تنفسی قرار می‌گیرد، اما مقدار هوایی که می‌توانید در ریه‌های خود نگه دارید طبیعی است (مانند آسم یا COPD).

• بیماری محدود کننده ریه - وقتی که مقدار هوایی که می‌توانید تنفس کنید به دلیل عدم توانایی ریه‌ها برای انبساط کامل کاهش می‌یابد (مانند فیبروز ریوی).

خطرات و عوارض جانبی

اسپیرومتری یک تست ساده است و به طور کلی بسیار ایمن در نظر گرفته می‌شود. برخی از افراد ممکن است بعد از آن برای مدت کوتاهی احساس سرگیجه، ضعف، لرز، تهوع یا خستگی کنند.

اکثر افراد می‌توانند بطور ایمن تست اسپيرومتری بدهند. اما این تست با بازدم شما فشار داخل سر، قفسه سینه، معده و چشمان شما را افزایش می‌دهد، بنابراین اگر شرایطی دارید که ممکن است بدتر شود، ممکن است نیاز باشد که اسپیرومتری را به تأخیر بیندازید یا از آن اجتناب کنید. 

به عنوان مثال، در صورت داشتن آنژین ناپایدار، حمله قلبی، فشار خون بالا که کنترل نشده یا عمل جراحی در ناحیه سر، قفسه سینه، معده یا چشم، اسپیرومتری ممکن است ایمن نباشد.