top of page

Add a Title

اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلالات شخصیت یک وضعیت روانی است که بر نحوه تفکر، درک، احساس یا ارتباط فرد با دیگران تأثیر می‌گذارد.

اختلال شخصیت ضداجتماعی نوع خاصی از اختلال شخصیتی چالش برانگیز است که با رفتارهای تکانشی (بدون فکر)، غیرمسئولانه و اغلب مجرمانه مشخص می‌شود.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی معمولاً اهل دستکاری، فریب و بی‌پروا هستند و به احساسات دیگران اهمیتی نمی‌دهند.

مانند سایر انواع اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت ضداجتماعی نیز به صورت طیفی است. به این معنی که می‌تواند از رفتار بد به صورت گاه به گاه تا نقض مکرر قانون و ارتکاب جرایم جدی متغیر باشد.

سایکوپات‌ها دارای شکل شدیدی از اختلال شخصیت ضد اجتماعی هستند.

در مورد اختلالات شخصیت بیشتر بدانید

علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است:

  • از دیگران سوء استفاده کنند، آنها را فریب دهند یا حقوق آنها را نقض کنند

  • نسبت به ناراحتی دیگران ابراز نگرانی، پشیمانی یا عذاب وجدان نکنند

  • رفتارهای غیرمسئولانه داشته باشند و توجهی به رفتار اجتماعی معمول نداشته باشند

  • در حفظ روابط طولانی مدت مشکل داشته باشند

  • قادر به کنترل خشم خود نباشند

  • احساس گناه نداشته باشند یا از اشتباهات خود درس نگیرند

  • دیگران را به خاطر مشکلات زندگی‌شان سرزنش کنند

  • مکررا قانون را زیر پا بگذارند

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی در دوران کودکی سابقه اختلال رفتاری مانند فرار از مدرسه (نرفتن به مدرسه)، بزهکاری (مثلا ارتکاب جرم یا سوء مصرف مواد) و سایر رفتارهای مخرب و پرخاشگرانه خواهد داشت.

چه کسانی دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی می‌شوند؟

اختلال شخصیت ضد اجتماعی مردان را بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مشخص نیست که چرا برخی از افراد دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی می‌شوند، اما تصور می‌شود که هم ژنتیک و هم تجربیات آسیب‌زا در دوران کودکی، مانند کودک آزاری یا بی‌توجهی، در آن نقش دارند.

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی اغلب در شرایط سخت خانوادگی بزرگ می‌شود.

یک یا هر دو والدین ممکن است سوء مصرف الکل داشته باشند و تعارض والدین و تربیت سخت و ناسازگار رایج است.

این نوع مشکلات در دوران کودکی اغلب منجر به مشکلات رفتاری در دوران نوجوانی و بزرگسالی می‌شود.

اثرات اختلال شخصیت ضد اجتماعی

رفتار مجرمانه یکی از ویژگی‌های کلیدی اختلال شخصیت ضداجتماعی است و خطر بالایی وجود دارد که فرد مبتلا به این اختلال مرتکب جرم شود و در مقطعی از زندگی خود به زندان بیفتد.

مردان مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ۳ تا ۵ برابر بیشتر از زنان مبتلا به این اختلال در معرض خطر سوء مصرف الکل و مواد مخدر هستند. آنها همچنین به دلیل رفتارهای بی پروا یا اقدام به خودکشی، در معرض خطر مرگ زودرس هستند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نیز بیشتر در دوران بزرگسالی دچار مشکلات ارتباطی و بیکار و بی‌خانمان می‌شوند.

تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی

برای تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی، معمولاً یک فرد قبل از ۱۵ سالگی سابقه اختلال شخصیت رفتاری دارد.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی پس از ارزیابی دقیق روانشناختی تشخیص داده می‌شود.

تشخیص تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فرد ۱۸ سال یا بیشتر داشته باشد و حداقل ۳ مورد از معیارهای رفتاری زیر وجود داشته باشد:

  • قانون شکنی مکرر

  • فریبکاری مکرر 

  • تکانشی بودن یا ناتوانی در برنامه‌ریزی آینده

  • تحریک پذیر و پرخاشگر بودن

  • بی‌توجهی بی پروا به ایمنی خود یا دیگران

  • به طور مداوم غیر مسئولانه بودن

  • عدم پشیمانی

این علائم بخشی از یک دوره اسکیزوفرنی یا شیدایی نیستند - آنها بخشی از شخصیت و رفتار روزمره یک فرد هستند.

این رفتار معمولاً در اواخر نوجوانی و اوایل دهه ۲۰ زندگی شدیدتر و چالش برانگیز تر می‌شود. ممکن است تا زمانی که فرد به ۴۰ سالگی خود برسد بهبود یابد.

درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی

در گذشته تصور می‌شد که اختلال شخصیت ضد اجتماعی یک اختلال مادام‌العمر است، اما همیشه اینطور نیست و گاهی اوقات می‌توان آن را مدیریت و درمان کرد.

شواهد نشان می‌دهد که رفتار می‌تواند در طول زمان با درمان بهبود یابد، حتی اگر ویژگی‌های اصلی مانند عدم همدلی باقی بماند.

اما اختلال شخصیت ضد اجتماعی یکی از دشوارترین انواع اختلالات شخصیت برای درمان است.

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی همچنین ممکن است تمایلی به درمان نداشته باشد و تنها زمانی درمان را شروع کند که دادگاه دستور انجام آن را بدهد.

درمان توصیه شده برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی با در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سابقه توهین و وجود مشکلات مرتبط مانند سوء مصرف الکل یا مواد مخدر به شرایط او بستگی دارد.

خانواده و دوستان فرد اغلب نقش فعالی در تصمیم‌گیری در مورد درمان و مراقبت از او دارند.

درمان‌های گفتاری

گاهی اوقات برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی درمان شناختی رفتاری (CBT) استفاده می‌شود.

این درمان نوعی از گفتار درمانی است که هدف آن کمک به فرد برای مدیریت مشکلات خود با تغییر طرز تفکر و رفتار است.

درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) نوع دیگری از گفتار درمانی است که در درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.

درمانگر فرد را ترغیب می‌کند تا طرز تفکر خود و چگونگی تأثیر وضعیت روانی بر رفتار او را در نظر بگیرد.

جوامع درمانی دموکراتیک (DTC)

شواهد نشان می‌دهد که برنامه‌های مبتنی بر جامعه می‌تواند یک روش درمانی طولانی‌مدت موثر برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی باشد و در زندان‌ها رواج بیشتری پیدا می‌کند.

جوامع درمانی دموکراتیک (DTC) نوعی درمان اجتماعی است که هدف آن رسیدگی به خطر اهانت فرد و همچنین نیازهای عاطفی و روانی آنهاست.

این نوع درمان بر اساس گروه‌های بزرگ و کوچک درمانی است و بر مسائل آن جامعه تمرکز می‌کند و محیطی را ایجاد می‌کند که هم کارکنان و هم افراد تحت درمان در تصمیم‌گیری‌های جامعه سهیم باشند.

همچنین ممکن است فرصت‌هایی برای کار آموزشی و حرفه‌ای وجود داشته باشد.

طول درمان توصیه شده ۱۸ ماه است، زیرا نیاز به زمان کافی برای ایجاد تغییرات و اعمال مهارت‌های جدید برای فرد وجود دارد.

خودانگیختگی عامل مهم دیگری برای پذیرش در این نوع طرح است. برای مثال، فرد باید مایل باشد که به عنوان بخشی از یک جامعه کار کند، در گروه‌ها شرکت کند و تابع روند دموکراتیک باشد.

دارو

شواهد کمی برای حمایت از استفاده از دارو برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی وجود دارد، اما برخی از داروهای ضد روان پریشی و ضد افسردگی ممکن است در برخی موارد مفید باشند.

کاربامازپین و لیتیوم ممکن است به کنترل علائمی مانند پرخاشگری و رفتار تکانشی کمک کنند و دسته‌ای از داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) ممکن است خشم و علائم اختلال شخصیت عمومی را بهبود بخشند.

اطلاعات بیشتر


bottom of page