پیشگیری - بیماری رزوس

• بررسی اجمالی

• علائم

• علل

• تشخیص

• درمان

• عوارض

• پیشگیری

بیماری رزوس تا حد زیادی با تزریق دارویی به نام ایمونوگلوبولین آنتی D قابل پیشگیری است.

این کار می‌تواند به جلوگیری از فرآیندی به نام حساس سازی کمک کند، یعنی زمانی که زنی با خون RhD منفی در معرض خون RhD مثبت قرار می‌گیرد و یک پاسخ ایمنی نسبت به آن ایجاد می‌کند.

خون زمانی RhD مثبت شناخته می‌شود که مولکولی به نام آنتی ژن RhD روی سطح گلبول‌های قرمز داشته باشد.

درباره علل بیماری رزوس بیشتر بخوانید.

ایمونوگلوبولین آنتی D

ایمونوگلوبولین آنتی D هرگونه آنتی ژن RhD مثبت را که ممکن است در دوران بارداری وارد خون مادر شده باشد، خنثی می‌کند. اگر آنتی ژن‌ها خنثی شده باشند، خون مادر آنتی بادی تولید نخواهد کرد.

اگر احتمال ورود آنتی ژن‌های RhD از نوزاد شما به خون شما وجود داشته باشد، به شما ایمونوگلوبولین آنتی D پیشنهاد می‌شود - برای مثال، اگر دچار خونریزی شوید، تحت یک عمل تهاجمی (مانند آمنیوسنتز) قرار بگیرید، یا دچار هر گونه آسیب شکمی شوید.

اگر گروه خونی شما RhD منفی باشد، ایمونوگلوبولین آنتی D همچنین در سه ماهه سوم بارداری برای شما تجویز می‌شود. این به این دلیل است که احتمال دارد در این مدت مقدار کمی خون از جنین شما وارد خون شما شود.

این تجویز معمول ایمونوگلوبولین آنتی D، پروفیلاکسی آنتی D قبل از زایمان (RAADP) یا به اختصار (RAADP) نامیده می‌شود (پروفیلاکسی به معنای اقدامی برای جلوگیری از وقوع چیزی است).

پروفیلاکسی آنتی D قبل از زایمان (RAADP)

دو روشی که می‌توانید RAADP دریافت کنید عبارتند از:

• درمان ۲ دوز: که در آن ۲ تزریق دریافت می‌کنید؛ ۱ عدد در هفته ۲۸ بارداری و دیگری در هفته ۳۴ بارداری

• درمان ۱ دوز: که در آن در طی هفته‌های ۲۸ تا ۳۰ بارداری، تزریق ایمونوگلوبولین دریافت می‌کنید

به نظر نمی رسد تفاوتی در اثربخشی بین درمان‌های ۱ یا ۲ دوز وجود داشته باشد. 

چه زمانی RAADP داده می‌شود؟

برای همه زنان باردار RhD منفی که به آنتی ژن RhD حساس نشده‌اند٬ RAADP توصیه می‌شود، حتی اگر قبلاً ایمونوگلوبولین آنتی D تزریق کرده باشید.

از آنجایی که RAADP محافظت مادام العمر در برابر بیماری رزوس را ارائه نمی‌دهد، در صورت بارداری مجدد و مطابقت با این معیارها، هر بار برای شما تجویز خواهد شد.

اگر قبلاً حساس شده باشید RAADP موثر نخواهد کرد. در این موارد، شما به دقت تحت نظر خواهید بود تا در صورت بروز مشکلات، درمان در اسرع وقت آغاز شود.

ایمونوگلوبولین آنتی D پس از تولد

بعد از زایمان، نمونه‌ای از خون نوزاد شما از بند ناف گرفته می‌شود. اگر RhD منفی هستید و نوزاد شما RhD مثبت است و قبلا حساس نشده‌اید، طی ۷۲ ساعت پس از زایمان، تزریق ایمونوگلوبولین آنتی D به شما پیشنهاد می‌شود.

این تزریق هر گونه گلبول قرمز RhD مثبت را که ممکن است در حین زایمان وارد جریان خون شما شده باشد را از بین می‌برد. بنابراین خون شما فرصتی برای تولید آنتی بادی نخواهد داشت و به طور قابل توجهی خطر ابتلای نوزاد بعدی شما به بیماری رزوس را کاهش می‌دهد.

عوارض ناشی از ایمونوگلوبولین آنتی D

برخی از زنان واکنش آلرژیک کوتاه مدت خفیفی به ایمونوگلوبولین آنتی D نشان می‌دهند که می‌تواند شامل راش پوستی یا علائمی شبیه آنفولانزا باشد.

اگرچه ایمونوگلوبولین آنتی D که از پلاسمای اهداکنندگان تهیه می‌شود به دقت غربالگری می‌شود، اما خطر بسیار کمی برای انتقال عفونت از طریق تزریق وجود دارد.

با این حال، شواهد در حمایت از RAADP نشان می‌دهد که مزایای جلوگیری از ایجاد حساسیت بسیار بیشتر از این خطرات کوچک است.