Mucositis
موکوزیت
موکوزیت زمانی است که دهان یا روده شما زخم و ملتهب است. این یک عارضه جانبی رایج شیمی درمانی و رادیوتراپی است. اگرچه موکوزیت می‌تواند دردناک باشد، اما معمولاً چند هفته پس از پایان درمان سرطان بهبود می‌یابد.
علائم موکوزیت
موکوزیت بر دهان و روده (سیستم گوارشی) تأثیر می‌گذارد.
موکوزیت در دهان شما
علائم موکوزیت در دهان شما معمولاً حدود ۱ هفته پس از شروع شیمی درمانی یا حدود ۲ هفته پس از شروع رادیوتراپی (پرتودرمانی) شروع می‌شود.
علائم موکوزیت دهان عبارتند از:
خشکی دهان
درد دهان، که می‌تواند خوردن و آ شامیدن را دردناک کند
آفت‌های دهان
بوی بد دهان
عفونت قارچی دهان (برفک دهان)
شدت علائم شما به نوع درمانی که دریافت می‌کنید بستگی دارد.
موکوزیت در روده شما
علائم موکوزیت در روده شما معمولاً حدود ۲ هفته پس از شروع شیمی درمانی یا رادیوتراپی شروع می‌شود.
علائم موکوزیت در روده شما عبارتند از:
اسهال
زخم اطراف مقعد
خونریزی از روده (ممکن است خون در مدفوع شما وجود داشته باشد)
درد هنگام بلعیدن و قورت دادن
یبوست
گرفتگی معده و نفخ
به پزشک عمومی یا تیم مراقبتی خود بگویید اگر: |
تحت درمان سرطان هستید و دچار این علائم می‌شوید:
پزشک عمومی یا تیم مراقبتی شما می‌توانند به شما مشاوره دهند و درمان‌هایی برای کاهش علائم شما ارائه دهند. |
از اورژانس محلی مشورت بگیرید اگر: |
|
برای کمک به کاهش موکوزیت چه کارهایی می‌توانید انجام دهید؟
کارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کمک به کاهش علائم موکوزیت در حین شیمی درمانی یا پرتودرمانی انجام دهید.
انجام دهید |
✅ حداقل روزی ۲ بار با مسواک نرم دندان‌های خود را مسواک بزنید - در صورت امکان روزانه ۱ بار با نخ دندان بین دندان‌های خود را به آرامی تمیز کنید ✅ چندین بار در روز دهان خود را با آب گرم، آب نمک یا دهانشویه ملایم بدون الکل شستشو دهید ✅ اگر دهان‌تان خشک است، آدامس بدون قند بجوید یا تکه‌های یخ، یخ خرد شده یا آب نبات یخی را بمکید. ✅ غذاهای نرم و مرطوب مانند سوپ، ژله یا میوه‌های نرم بخورید ✅ برای جلوگیری از خشک شدن لب‌ها از بالم لب استفاده کنید ✅ در صورت استفاده از دندان مصنوعی آن را خارج کنید و حتی زمانی که از آن استفاده نمی‌کنید٬ آن را تمیز و مرطوب نگه دارید ✅ مقدار زیادی آب بنوشید، فیبر کمتری بخورید و داروهای اسهال را طبق توصیه پزشک یا داروساز مصرف کنید (اگر اسهال دارید) |
انجام ندهید |
❌ سیگار نکشید ❌ از دهانشویه‌های الکلی استفاده نکنید ❌ غذاهای داغ نخورید ❌ غذاهای تند، اسیدی، زبر یا سفت مانند چیپس و نان تست نخورید ❌ نوشیدنی‌های داغ، گازدار یا الکلی ننوشید |
نحوه شستشو با آب نمک
درمان‌های موکوزیت
اگر موکوزیت در دهان دارید، درمان‌هایی که تیم مراقبت شما ممکن است ارائه دهد شامل این موارد باشد:
داروهای مسکن که ممکن است قرص، دهانشویه، ژل یا اسپری باشند
دهانشویه‌هایی که دهان شما را تمیز، بی‌حس و محافظت می‌کنند
اسپری یا ژل برای مرطوب نگه داشتن دهان (جایگزین‌های بزاق)
اگر در روده خود موکوزیت دارید، درمان‌های توصیه شده به علائم و شدت آنها بستگی دارد.
به عنوان مثال، ممکن است به شما داروهایی داده شود تا:
اگر گرفتگی شکم یا نفخ دارید، روده شما را آرام کند
درد کمتری داشته باشید و اسید معده‌تان کمتر شود
اسهال‌تان متوقف شود یا درد مقعدی کمتری داشته باشید
لیزر درمانی سطح پایین
همچنین درمانی برای موکوزیت دهانی به نام لیزر درمانی سطح پایین وجود دارد.
یک پروب (کاوشگر) کوچک که نور مادون قرمز تولید می‌کند یا داخل دهان شما قرار می‌گیرد یا خارج از دهان شما، نزدیک به گونه شما قرار می‌گیرد. نور می‌تواند به پیشگیری و درمان موکوزیت کمک کند.
این درمان را می‌توان قبل و در طول یک دوره شیمی درمانی یا پرتودرمانی انجام داد. هر جلسه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
صحبت با دیگران می‌تواند کمک کند
اگر عوارضی مانند موکوزیت از درمان سرطان دارید، ممکن است صحبت با افرادی در شرایط مشابه به شما کمک کند.
از تیم مراقبتی خود در مورد گروه‌های حمایتی در منطقه خود سوال کنید.
برخی از خیریه‌های سرطان نیز انجمن های آنلاین دارند که ممکن است مفید باشد.