top of page

Why vaccination is important and the safest way to protect yourself

چرا واکسیناسیون مهم است و ایمن‌ترین راه برای محافظت از خود است

واکسن‌ها موثرترین راه برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های عفونی هستند. این صفحه نحوه عملکرد واکسن‌ها، محتوای آنها و شایع‌ترین عوارض جانبی را توضیح می‌دهد.


از داستان‌های ضد واکسن آگاه باشید

داستان‌های ضد واکسن اغلب به صورت آنلاین از طریق رسانه‌های اجتماعی و غیرآنلاین منتشر می‌شوند.

همیشه اطلاعات واکسن و سلامت خود را از منابع قابل اعتماد دریافت کنید.

اطلاعات واکسن در رسانه‌های اجتماعی ممکن است بر اساس شواهد علمی نباشد و ممکن است بچه شما را در معرض خطر بیماری‌های جدی قرار دهد.

تمام شواهد فعلی به ما می‌گویند که واکسن زدن امن‌تر از واکسن نزدن است.

نکاتی که باید در مورد واکسن بدانید

واکسن‌‌ها این کار‌ها را انجام می‌دهند

به محافظت از شما و کودک شما در برابر بسیاری از بیماری‌های جدی و بالقوه کشنده کمک می‌کنند

 از سایر افراد در خانواده و جامعه شما محافظت می‌کنند - با کمک به جلوگیری از انتشار بیماری به افرادی که نمی‌توانند واکسن بزنند، مانند نوزادان بسیار کوچک که برای واکسن زدن خیلی کوچک هستند یا آنهایی که به دلیل بیماری شدید نمی‌توانند واکسن بزنند

قبل از معرفی، تحت آزمایش‌های ایمنی دقیق قرار می‌گیرند - همچنین به طور مداوم پس از معرفی برای عوارض جانبی تحت نظارت هستند

گاهی اوقات باعث ایجاد عوارض جانبی خفیفی می‌شود که مدت زیادی طول نمی‌کشد - ممکن است کمی احساس ناخوشی داشته باشید و ۲ یا ۳ روز درد بازو داشته باشید

می‌توانند برخی از بیماری‌ها را کاهش دهند یا حتی از بین ببرند - اگر تعداد کافی از مردم واکسینه شوند

واکسن‌ها این کار‌ها را نمی‌کنند

سیستم ایمنی را تحت فشار قرار نمی‌دهند یا تضعیف نمی‌کنند - تزریق چندین واکسن به کودکان و بزرگسالان در یک زمان ایمن است  و این کار تعداد تزریقات مورد نیاز را کاهش می‌دهد.

حاوی جیوه (تیومرسال) نیستند

هیچ‌یک از اجزای آنها مضر نیست - فقط مواد ضروری برای ایمن‌تر و موثرتر کردن آنها و فقط در مقادیر بسیار کم

باعث اوتیسم نمی‌شوند - مطالعات هیچ شواهدی از ارتباط بین واکسن MMR و اوتیسم نیافته‌اند

چرا واکسن‌ها مهم هستند

واکسیناسیون مهم‌ترین کاری است که می‌توانیم برای محافظت از خود و کودکان‌مان در برابر بیماری‌ها انجام دهیم. آنها هر سال از مرگ میلیون‌ها نفر در سراسر جهان جلوگیری می‌کنند.

از زمانی که واکسن‌ها معرفی شدند، بیماری‌هایی مانند آبله، فلج اطفال و کزاز که باعث مرگ یا ناتوانی میلیون‌ها نفر می‌شدند یا از بین رفته‌اند و یا اکنون به ندرت دیده می‌شوند.

موارد ابتلا به بیماری‌های دیگری سرخک و دیفتری از زمان معرفی واکسن‌ها بسیار کمتر شده است. این موارد اغلب به دلیل سفر به کشورهای با شیوع بالا رخ می‌دهند.

با این حال، اگر مردم از دریافت واکسن‌ها خودداری کنند، احتمال دارد که بیماری‌های عفونی دوباره به سرعت گسترش یابند.

سازمان جهانی بهداشت (WHO) عدم تمایل به واکسیناسیون را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای سلامت جهانی معرفی کرده است.

سرخک و اوریون 

سرخک و اوریون دوباره می‌توانند ظاهر می‌شوند، حتی با وجود اینکه واکسن MMR بهترین محافظت در برابر هر دو بیماری است.

این مسئله جدی است زیرا سرخک می‌تواند به عوارض جدی تهدیدکننده زندگی مانند مننژیت منجر شود و اوریون می‌تواند باعث کاهش شنوایی شود.

مهم

اگر ۹۵ درصد کودکان واکسن MMR را دریافت کنند، این امر انتشار سرخک را به طور کامل متوقف خواهد کرد.

با این حال، سرخک، اوریون و سرخجه می‌توانند به سرعت دوباره پخش شوند اگر کمتر از ۹۰ درصد از افراد واکسینه شده باشند.

همه باید با واکسن‌های معمول خود را بزنند تا حداکثر ایمنی ایجاد شود.

واکسن‌ها چگونه کار می‌کنند؟

واکسن‌ها به سیستم ایمنی شما یاد می‌دهند که چگونه آنتی‌بادی‌هایی تولید کند که از شما در برابر بیماری‌ها محافظت کنند.

برای سیستم ایمنی شما بسیار ایمن‌تر است که این را از طریق واکسیناسیون یاد بگیرد تا از طریق ابتلا به بیماری‌ها و درمان آنها.

زمانی که سیستم ایمنی شما یاد می‌گیرد چگونه با یک بیماری مبارزه کند، اغلب می‌تواند محافظت طولانی‌مدت به شما بدهد.

ایمنی جمعی

دریافت واکسن همچنین به کل جامعه شما از طریق «ایمنی جمعی» سود می‌رساند.

اگر افراد کافی واکسینه شوند، انتقال بیماری به افرادی که نمی‌توانند واکسن بزنند، سخت‌تر می‌شود. به عنوان مثال، افرادی که بیمار هستند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

ایمنی واکسن

تمام واکسن‌ها به طور کامل آزمایش می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که به شما یا بچه شما آسیبی نرسانند.

معمولاً سال‌ها طول می‌کشد تا یک واکسن از مراحل آزمایش و بررسی‌های لازم برای تأیید عبور کند.

هنگامی که یک واکسن استفاده می‌شود، توسط آژانس‌های نظارتی دارو برای هر گونه عارضه جانبی نادر به دقت نظارت می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هنوز کار می‌کند.

چه کسانی نمی‌توانند واکسن بزنند

افراد بسیار کمی وجود دارند که نمی‌توانند واکسن دریافت کنند.

به طور کلی واکسن‌ها برای همه مناسب مگر برای:

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مثلاً به دلیل درمان سرطان یا بیماری‌های دیگر) ممکن است نتوانند برخی از واکسن‌ها را دریافت کنند.

اگر مطمئن نیستید که آیا شما یا بچه شما می‌توانید واکسینه شوید، با پزشک عمومی، پرستار مرکز درمانی، بهیار یا داروساز مشورت کنید.

عوارض جانبی واکسیناسیون

بیشتر عوارض جانبی واکسیناسیون خفیف و کوتاه مدت است.

شایع‌ترین عوارض جانبی واکسیناسیون عبارتند از:

  • ناحیه‌ای که سوزن در آن فرو می‌رود قرمز به نظر می‌رسد، متورم می‌شود و به مدت ۲ تا ۳ روز کمی درد می‌کند.

  • احساس ناخوشی یا تب برای ۱ یا ۲ روز می‌کنید

  • احساس سبکی سر در کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان 

  • احساس خستگی، سردرد، تب خفیف یا علائم مشابه آنفولانزا

برخی از کودکان ممکن است بعد از تزریق گریه کنند و ناراحت شوند. این امر طبیعی است و معمولاً پس از بغل کردن‌شان بهتر خواهند شد. عوارض جانبی شایع معمولاً پس از چند روز برطرف می‌شوند.

واکنش‌های آلرژیک

به ندرت پیش می‌آید که کسی واکنش آلرژیک جدی به واکسیناسیون داشته باشد. اگر این اتفاق بیفتد، معمولا در عرض چند دقیقه اتفاق می‌افتد.

شخصی که شما یا بچه شما را واکسینه می‌کند، آموزش‌های لازم برای مقابله با واکنش‌های آلرژیک و درمان فوری آن‌ها را دیده است. با درمان سریع، شما یا بچه شما خوب خواهید شد.

نکات واکسیناسیون برای والدین را بخوانید، از جمله اینکه پس از واکسیناسیون باید چه انتظاری داشته باشید

با پزشک عمومی یا پرستار خود صحبت کنید اگر:

  • شما نگران واکسن زدن خود یا بچه خود هستید

  • مطمئن نیستید که آیا شما یا بچه‌تان می‌توانید واکسن بزنید

با پزشک عمومی یا پرستار مرکز درمانی خود صحبت کنید. همچنین می‌توانید هرگونه سوالی در مورد واکسن‌ها را از بهیار بپرسید.

چه چیزی در یک واکسن وجود دارد؟

بیشتر واکسن‌ها شامل مقدار کمی از باکتری، ویروس یا سم هستند که ابتدا در آزمایشگاه ضعیف شده یا نابود شده‌اند.

برخی از واکسن‌ها حاوی مواد شیمیایی هستند که باعث می‌شود بدن شما فکر کند که در حال تماس با باکتری، ویروس یا سم است.

یعنی خطر ابتلای افراد سالم به بیماری از طریق واکسن بسیار کم است. همچنین به همین دلیل است که ممکن است واکسن‌ها «زنده» یا «غیر زنده» نامیده شوند.

تفاوت بین واکسن‌های زنده و غیر زنده

واکسن‌های غیر زنده (تخریب شده)

واکسن‌های زنده (ضعیف شده)

حاوی ویروس‌ها یا باکتری‌هایی هستند که نابود شده‌اند

حاوی ویروس‌ها یا باکتری‌هایی هستند که ضعیف شده‌اند

می‌توانند به افرادی با سیستم ایمنی ضعیف داده شوند

نمی‌توانند به افرادی با سیستم ایمنی ضعیف داده شوند

معمولاً برای حفاظت کامل به چندین دوز یا واکسن تقویتی نیاز دارند

حفاظت طولانی‌مدت ارائه می‌دهند

دیگر مواد موجود در واکسن‌ها

واکسن‌ها شامل سایر مواد اضافی هستند که به مؤثرتر شدن واکسن کمک می‌کنند.

ماده اصلی در واکسن‌ها آب است. سایر مواد در مقادیر بسیار کمی استفاده می‌شوند.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این مواد در مقادیر کوچک مضر باشند.

آلومینیوم (ادجوانت)

ادجوانت ماده‌ای است که در مقادیر بسیار کم به واکسن‌ها اضافه می‌شود تا کارایی آن‌ها را افزایش دهد. این موضوع ممکن است به ویژه برای برخی از افراد، مانند نوزادان خیلی کوچک یا افراد مسن، اهمیت داشته باشد.

رایج ترین ادجوانت‌های واکسن‌ها٬ نمک‌های آلومینیوم هستند. این واکسن‌ها به طور ایمن در بسیاری از واکسن‌های معمول نوزادان و بزرگسالان برای بیش از ۷۰ سال استفاده شده‌اند.

ما به طور مداوم با آلومینیوم در تماس هستیم. این فلز به طور طبیعی در مقادیر بسیار کم در این موارد یافت می‌شود:

  • تقریبا همه غذاها

  • آب آشامیدنی

  • شیر مادر

  • شیر خشک نوزاد

همچنین در داروها مانند آنتی اسیدها و در بسته بندی مواد غذایی استفاده می‌شود.

هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مقدار آلومینیومی که هر روز با آن مواجه می‌شویم، خطر ابتلا به مشکلاتی مانند زوال عقل یا اوتیسم را افزایش می‌دهد.

مقدار آلومینیوم مورد استفاده در واکسن‌های غیر زنده بسیار بسیار کم است. هیچ اثر مضری مرتبط با واکسن‌هایی که حاوی ادجوانت مبتنی بر آلومینیوم هستند دیده نشده است.

آلومینیوم چیست؟

آلومینیوم یک فلز بسیار رایج است که بیش از ۷۰ سال است که به طور ایمن در واکسن ها استفاده می شود.

بیشتر واکسن‌های کشته شده حاوی مقدار بسیار کمی ادجوانت مبتنی بر آلومینیوم هستند تا:

  • به تقویت پاسخ ایمنی ما کمک کند

  • واکسن را موثرتر و ماندگارتر کند

  • مقدار آنتی‌ژن مورد نیاز در واکسن را کاهش دهد

  • گاهی تعداد دوزهایی که باید داده شود را کاهش دهد

روغن اسکوالن (ادجوانت)

آدجوانت‌ها در مقادیر بسیار کم به واکسن‌ها اضافه می‌شوند تا پاسخ به واکسن را مؤثرتر کنند. ثابت شده است که مضر نیستند.

آن‌ها ممکن است واکنش‌های جزئی ایجاد کنند، مانند یک برجستگی کوچک موقتی یا قرمزی در محل تزریق.

روغن اسکوالن چیست؟

روغن اسکوالن جزء کمکی است که به واکسن آنفولانزای سه‌گانه و واکسن کووید-۱۹ سانوفی (VidPrevtyn) که برای بزرگسالان مسن توصیه می‌شود، اضافه می‌شود.

این ماده از روغن دریایی به دست می‌آید و قبل از استفاده در واکسن‌ها به شدت تصفیه می‌شود.

آدجوانت‌ها به برخی از واکسن‌ها اضافه می‌شوند تا:

  • به تقویت پاسخ ایمنی ما کمک کنند، به ویژه با افزایش سن

  • واکسن را موثرتر و ماندگارتر کند

  • مقدار آنتی‌ژن مورد نیاز در واکسن را کاهش دهند

  • گاهی اوقات تعداد دوزهایی که باید داده شود را کاهش دهند

ژلاتین خوکی

تعدادی محدود از واکنش‌های آلرژیک به واکسن‌هایی که حاوی ژلاتین هستند، گزارش شده است. اگر به ژلاتین آلرژی شناخته شده دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

برخی از گروه های مذهبی، مانند مسلمانان و یهودیان، ممکن است نگران استفاده از واکسن‌های حاوی ژلاتین خوکی باشند. اما برخی از رهبران گروه‌های مذهبی اعلام کرده‌اند که استفاده از ژلاتین در واکسن‌ها قابل قبول است و قوانین دینی را نقض نمی‌کند.

چیست؟

ژلاتین استخراج‌شده از خوک به عنوان یک ماده تثبیت‌کننده در برخی واکسن‌ها استفاده می‌شود تا:

  • از واکسن‌ها در برابر اثرات گرما یا خشک شدن انجمادی محافظت کند

  • عمر مفید واکسن را حفظ کند

برخی از واکسن‌های حاوی ژلاتین عبارتند از:

  • واکسن آنفولانزای بینی کودکان

  • ۱ نوع واکسن MMR

  • ۱ نوع واکسن زونا

آلبومین سرم انسانی و آلبومین نوترکیب

این مواد ایمن در نظر گرفته می‌شوند. آلبومین سرم انسانی که در واکسن‌ها استفاده می‌شود از اهداکنندگان خون غربال‌شده تهیه می‌شود. فرآیند تولید تضمین می‌کند که خطر انتقال هیچ گونه بیماری وجود ندارد.

آلبومین نوترکیب هیچ گونه فرآورده انسانی یا حیوانی ندارد.

آنها چه هستند؟

آلبومین سرم انسانی ماده‌ای است که از خون انسان استخراج می‌شود. برای تثبیت واکسن آبله مرغان به نام واریلیکس و حفظ کیفیت آن در طول نگهداری استفاده می‌شود.

آلبومین نوترکیب توسط سلول‌هایی مانند سلول‌های مخمری تولید می‌شود که ژن آلبومین انسانی را در خود جای داده‌اند.

این سلول‌ها قادرند مقادیر زیادی آلبومین سرم انسانی تولید کنند بدون اینکه نیاز به استخراج آن از خون انسان باشد.

فرمالدئید

فرمالدئید می‌تواند به طور طبیعی در خون ما در سطوحی بسیار بالاتر از آنچه که در واکسن‌ها وجود دارد، یافت شود.

اگرچه فرمالدئید می‌تواند در غلظت‌های بالا مضر باشد، اما در مورد مقادیر کمی که در واکسن‌ها وجود دارد، هیچ نگرانی بهداشتی وجود ندارد.

چیست؟

فرمالدئید یک ماده شیمیایی است که همچنین در تولید واکسن‌های کشته‌شده استفاده می‌شود. این ماده در مراحل اولیه تولید برای کشتن یا غیرفعال کردن سموم باکتری‌ها یا ویروس‌ها استفاده می‌شود.

پس از غیرفعال شدن آنتی‌ژن‌ها، فرمالدئید رقیق می‌شود. ممکن است مقادیر جزئی از آن در واکسن نهایی باقی بماند. 

آنتی بیوتیک‌ها

اگر می‌دانید به نئومایسین یا هر آنتی بیوتیک دیگری حساسیت دارید، قبل از تزریق واکسن با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید.

آنتی بیوتیک‌هایی که باعث واکنش‌های آلرژیک می شوند، مانند پنی سیلین، معمولاً در واکسن‌ها استفاده نمی‌شوند.

اما مقادیر اندکی از آنتی بیوتیکی به نام نئومایسین که قادر به تحریک یک واکنش آلرژیک است، در این واکسن‌ها یافت می‌شود:

  • واکسن MMR

  • واکسن چندگانه نوزادان (در ایران به عنوان واکسن پنج گانه  یا پنتاوالان شناخته می‌شود)

  • واکسن آنفولانزای غیرفعال چهارگانه

  • واکسن تقویتی پیش دبستانی ۴ در ۱ Repevax

  • واکسن زونا

آنها چه هستند؟

آنتی‌بیوتیک‌ها به برخی از واکسن‌ها اضافه می‌شوند تا از رشد باکتری‌ها در طول تولید و نگهداری واکسن جلوگیری کنند.

آنتی‌بیوتیک‌ها تنها در مقادیر بسیار کمی در واکسن نهایی یافت می‌شوند.


اطلاعات پزشکی و بهداشتی ما در دیجی‌پزشک دارای نشان کیفیت PIF TICK است. این یعنی استفاده از آن آسان است، به‌روز می‌باشد و بر پایه جدیدترین شواهد علمی تهیه شده است.

bottom of page